Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017

Τσε Γκεβάρα: «Πολλοί θα με πουν τυχοδιώκτη, και είμαι , αλλά είμαι άλλου είδους…»




γράφει η Αργυρώ Κραββαρίτη
Τσε Γκεβάρα

«Πολλοί θα με πουν τυχοδιώκτη, και είμαι , αλλά είμαι άλλου είδους, από εκείνους που προβάλλουν τα στήθη τους για ν΄αποδείξουν τις αλήθειες τους». Από το αποχαιρετιστήριο γράμμα στους γονείς του, 1965, Κείμενα, Σ.Ε., σελ.192

Η περιπετειώδης φύση του Γκεβάρα είχε φανεί από τα ταξίδια του με μοτοσυκλέτα, αλλά μεγάλος πλέον και «πολύ περισσότερο συνειδητοποιημένος» εξακολουθεί να έλκεται από την περιπλάνηση, όχι άσκοπη, τη ορμή για νέο αντάρτικο. Ναι, λοιπόν ο Τσε ήταν τυχοδιώκτης, όσο δυσάρεστο κι αν ακούγεται αυτό στ΄αυτιά όσων θέλουν ή θέλησαν να τον περιορίσουν στα στεγανά του τέλειου, αψεγάδιαστου , διόλου ατίθασου επαναστάτη. Ο Τσε πρώτα επαναστατεί με τις συνθήκες που ζει και μετά με τον εχθρό. Πρώτα δυσανασχετεί με την Ε.Σ.Σ.Δ. και την Κίνα, στον περίφημο λόγο στ΄Αλγέρι, [στο 2ο Οικονομικό Σεμινάριο Αφροασιατικής Αλληλεγγύης: κάλεσμα για ενιαίο αντιιμπεριαλιστικό αγώνα σε παγκόσμια κλίμακα, σκληρή κριτική στις άνισες ανταλλαγές μεταξύ του "σοσιαλιστικού μπλόκ" και του Τρίτου Κόσμου (25/2)] και μετά βάζει πλώρη για το Κογκό και τη Βολιβία. Με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας, μοιάζει να προκαλεί τη μοίρα του ή καλύτερα την τύχη του και το εγχείρημα δεν απέχει από τυχοδιωκτισμό.



«Στις 15 Φεβρουαρίου, κατά τις εφταμισυ το απόγευμα , γεννιέται στο Σαντιάγκο Ινγκλές της πόλης του Μεξικού η κόρη που περίμεναν. Το όνομά της είναι Ίλδα Μπεατρίς και αποτελεί λόγο διπλής χαράς για μένα. Πρώτα απ΄όλα για το γεγονός ότι ο ερχομός της έβαλε φρένο σε μια καταστροφική συζυγική σχέση και δεύτερον επειδή τώρα έχω την απόλυτη βεβαιότητα ότι θα μπορέσω να φύγω, όπως και να ΄χει το πράγμα∙ ότι η αδυναμία να ζήσω μαζί με τη μητέρα της υπερβαίνει την τρυφερότητα με την οποία την κοιτάζω. Για μια στιγμή μου φάνηκε ότι το μείγμα της γοητείας που μου ασκεί η μικρή και της έγνοιας μου για τη μητέρα της (η οποία από πολλές απόψεις είναι μια σπουδαία γυναίκα και με αγαπάει μ΄έναν τρόπο σχεδόν αρρωστημένο) θα μπορούσε να με μετατρέψει σ΄ένα βαρετό οικογενειάρχη(…) τώρα ξέρω ότι δε θα γίνει έτσι , κι ότι θα συνεχίσω τη μποέμικη ζωή μου The Life and Death of Che Guevara Jorge G. Castaneda, σελ.95 ποιος ξέρει μέχρι πότε, ώσπου το αμαρτωλό κορμι μου να προσγειωθεί στην Αργετινή, όπου οφείλω να εκπληρώσω το καθήκον μου απεκδυόμενος το μανδύα του περιπλανώμενου ιππότη και παίρνοντας στα χέρια μου ένα όπλο μάχης». Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ, Ερνέστο Γκεβάρα, γνωστός ως Τσε, σελ.140


Ακόμα και η πατρότητα δεν μπορεί να συγκρατήσει τη μποέμικη φύση του Γκεβάρα. Ο Τσε δεν ήταν ερωτευμένος. Βαριόταν. Και ο Τσε έκανε μόνο κάτι από αγάπη και ενθουσιασμό και με αγάπη και ενθουσιασμό. Με πλήρη αφοσίωση, δινόταν ολόκληρος, αλλά όχι από στείρο καθήκον, μόνο από έρωτα. Ένας απαρηγόρητα ρομαντικός της ζωής ορμώμενος από την πιο ρεαλιστική της μορφή:την αδικία. Μόνο η επανάσταση μπορούσε να τον συνεφέρει απ΄το ουτοπικό κόσμο του Δον Κιχώτη. Ένα όπλο μάχης. Ο Τσε ήταν ερωτευμένος με την περιπλάνηση, με την επανάσταση, με τον έρωτα, με την ελευθερία και όσα μια μποέμ φύση αντιπροσωπεύει και τίποτα λιγότερο, τίποτα μικρότερο, όσο σπουδαίο κι αν ήταν δεν μπορούσε να τον σταματήσει από το να ονειρεύεται επανάσταση μέχρι να την κάνει.



«Από τα πρώτα μαθήματα είχα τη βεβαιότητα σχεδόν πως θα θριαμβεύαμε (ομολογώ πώς η νίκη μου είχε φανεί προβληματική όταν εντάχτηκα στο πλευρό του επαναστάτη διοικητή με τον οποίο με τον οποίο δέθηκα από την πρώτη στιγμή με ένα ρομαντικό σύνδεσμο συμπάθειας, διάθεσης για περιπέτεια και με τη σκέψη πώς άξιζε τον κόπο να πεθάνω σε μια ξενη χώρα για ένα τόσο ευγενικό ιδανικό» Τσε Γκεβάρα, Η Επανάσταση στην Κούβα , εκδόσεις Καρανάση, σελ.17

Ακόμα και στη σχέση του με το Φιντέλ, επανέρχεται ο ρομαντισμός,  η περιπέτεια. Αθεράπευτα συναισθηματικός ακόμα και την επανάσταση ο Γκεβάρα τη βλέπει μέσα από το ιδιότυπο τυχοδιωκτικό πνεύμα του, μόνο που τώρα προστίθεται και ο θάνατος. Ο Τσε βρήκε ένα καλό λόγο να ζει και να πεθάνει. Τίποτα δεν τον αποσπά απ΄αυτό. Δίνεται ολόκληρος.



«Αγαπητή Μητέρα,

Σου γράφω κάπου από το Μεξικό ,όπου περιμένω τα πράγματα να τακτοποιηθούν. Ο αέρας της ελευθερίας είναι ο αέρας της παρανομίας αλλά δεν πειράζει: δίνει ένα ενδιαφέρον άγγιγμα μυστηρίου» Back on the road, Ernesto Che Guevara, Γραμμα στη μητέρα του σελ. 112

O αιώνιος Τσε. Μποέμ, έλκεται από το μυστήριο, αγαπάει την παράνομη πλευρά της επανάστασης, ρισκάρει, τεντώνει τη ζωή του στα άκρα και μας εκπλήσσει. Μπορεί να πει κανείς πως ο Τσε ζει τη ζωή του με κινηματογραφικό τρόπο



«εγώ ζω με εκείνο το αναρχικό πνεύμα που με κάνει να ονειρεύομαι ορίζοντες, όσο κουβαλώ το «σταυρό των μπράτσων σου» και τη χώρα της ψυχής σου» όπως ο Παμπλίτο Νερούντα έλεγε
γράμμα στην Τίτα Ινφάντε , “Ο Τσε από τον Γκεβάρα” σελ.189 , εκδ.Τόπος

Ο Τσε με ένα οπλοστάσιο από πονήματα πάνω στο μαρξισμό, άρτιος μαρξιστής,  έχει την ανατρεπτική πλευρά του. Φευγάτος πάντα, και πάντα πιστός, ζει «με κείνο το αναρχικό πνεύμα» που τον κάνει να μη βολεύεται σε σχήματα, σε ταμπέλες, πάντα αιρετικός,  θα μπορούσε να είναι ένας suis generis αναρχικός



«οι φίλοι μου, μ΄ονομάζουν, ο νέος Μπακούνιν, και παραπονιούνται για χυμένο αίμα και γι΄αυτό που θα χυθεί, στην περίπτωση που θα υπήρχαν 3 ή 4 Βιετνάμ» Ημερολόγιο Βολιβίας, Καρανάση, σελ.176

Αυτό το σχόλιο γράφτηκε στη Βολιβία μετά την Τριηπειρωτική προφανώς από κει θορυβήθηκαν οι φίλοι του Τσε για το αίμα που θα χυνόταν. Παρότι ο Τσε ουδεμία σχέση έχει με το Μπακούνιν, και μάλλον οι φίλοι του αστειεύονται μαζί του, ελλοχεύει μια πικρή αλήθεια.

Η τροχιά του είναι αναρχική. Μοναχική και κοντρα στα Κ.Κ. που θέλουν «ειρηνική συνύπαρξη». Έχει προδοθεί απ΄το Κ.Κ.Βολιβίας, δεν έχει καμιά διεθνιστική αλληλεγγύη από τις σοσιαλιστικές υπερδυνάμεις ούτε τα λατινικά Κ.Κ. που δεν υποστηρίζουν την ένοπλη πάλη, και παραμένει μόνος σε μια περιπέτεια στην οποία εξαρχής ρίχτηκε με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας.



Σταχυολογήσαμε μερικές στιγμές που φωτίζουν άγνωστες πτυχές του Τσε Γκεβάρα και κάθε άλλο παρά θαμπώνουν την εικόνα του.

Απλά τον βλέπουμε στην ανθρώπινη διάστασή του. Πολλοί μπορούν να χαρακτηρίσουν τον Τσε επιπόλαιο. Η δική τους ρηχότητα δε μπορεί να σκοντάψει στο αντίθετο∙το βάθος που αναδύεται από τα στιγμιότυπα που παραθέσαμε. Τι πιο βαθύ από τον άκρατο ρομαντισμό και συναισθηματισμό; Τι πιο περίπλοκο από το διαλλεκτικό συνδυασμό μαρξισμού και αναρχικού πνεύματος; Φευγάτου και απόλυτα αφοσιωμένου; Όχι ο ατσαλάκωτος Τσε, αλλά ο Τσε που φοβάται μη γίνει βαρετός οικογενειάρχης, που αγαπά την παρανομία, που συνδέθηκε με τον Φιντέλ πάλι από ρομαντική διάθεση. Η προμηθεϊκή φύση του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, με την τραγική γοητεία της και η τσαλακωμένη εικονα του με την καταραμένη αίγλη, κατακτά τις καρδιές με τρόπο καθηλωτικό παρότι ο ίδιος παραμένει άπιαστος σαν τα όνειρα της γης των κολασμένων που φωτίζει. Όνειρα που με το παράδειγμά του αποδεικνύει ότι μπορούν να γίνουν αληθινά. Να είμαστε ρεαλιστές να κυνηγάμε το αδύνατο καταπώς έλεγε αυτός ο απίστευτα ασυμβίβαστος επαναστάτης, σε τόσα salto mortale που έκανε «στις 7 ζωές» που έγραφε ότι είχε σαν ένας «αισιόδοξος μοιρολάτρης»Ο Ερνέστο για το Τσε , εκδόσεις Τόπος , σελ. 89 και σελ.114


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου