O Μάλκολμ Χ
υπήρξε ο φλογερότερος ηγέτης του κινήματος των μαύρων στις ΗΠΑ στις δεκαετίες
του ’50 και του ’60. Εξέφρασε, ίσως καλύτερα από οποινδήποτε άλλον, την οργή,
τον αγώνα και τις προσδοκιες των Αφροαμερικανών. Από μικρός στους δρόμους του Χάρλεμ, ζυμώθηκε με
τον κοσμο του, έζησε στο πετσί του την παρανομία και εγκληματικότητα, μαζί με
την ατμόσφαιρα της τζαζ σκηνής, για να καταλήξει στη φυλακή για ένοπλη ληστεία.
Εκεί ασπάστηκε το μουσουλμανισμό, ενώ όταν αποφυλακίστηκε εντάχτηκε στο Έθνος
του Ισλάμ εκφράζοντας τον ανυποχώρητο και ασυμβίβαστο αγώνα ενάντια στο
ρατσισμο των λευκών.Αργότερα ήρθε σε ρήξη με την ηγεσία των Μαύρων Μουσουλμάνων
και , ύστερα από το προσκύνημμά του στη Μέκκα, άρχιζε να ενστερνίζεται μια
ανθρωπιστική και πιο «ανοιχτη», αλλα πάντα αγωνιστική, αντίληψη για το Ισλάμ.
Πέθανε δολοφονημένος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Χαρλεμ στις 21 Φεβρουαρίου 1965.
[Απαντούσα στις ερωτήσεις. Ήξερα πώς ήμουν ξανά πίσω
στην Αμερική ακούγοντας τις γνωστες ερωτήσεις του λευκου που αναζητούσε αποδιοπομπαίο
τραγο. Η λευκή νεολαία της Νέας Υόρκης σκότωνε αθώους· αυτό ήταν ένα
«κοινωνιολογικό πρόβλημα».Αλλά όταν η μαύρη νεολαία σκότωσε έναν, η εξουσια
έψαχνε να βρει καποιον να κρεμάσει.Όταν λυντσάρονταν ή δολοφονούνταν εν ψυχρώ
μαύροι, πάντα έλεγαν: «Τα πράγματα θα καλυτερέψουν». Όταν οι λευκοί είχαν
ντουφέκια στα σπίτια τους, το Σύνταγμα τους έδινε το δικαίωμα να προστατεύουν
την περιουσια τους και τον εαυτό τους. Αλλα όταν οι μαύροι απλώς σκέφτονταν να
πάρουν όπλα στα σπίτια τους, αυτό ήταν «απαίσιο».
Πέταξα στους δημοσιογραφους κατι που δεν το
περίμεναν. Είπα πώς ο μαύρος Αμερικανός έπρεπε να πάψει να σκέφτεται όπως τον
εμαθε ο λευκός – δηλαδή ότι ο μαύρος δεν είχε άλλη εναλλακτική από το να
παρακαλαει για τα λεγόμενα «πολιτικα δικαιώματα». Είπα πως ο μαύρος Αμερικανός
έπρεπε ν΄αναγνωρίσει πως είχε μια γερή, ατράνταχτη υπόθεση να σύρει τις ΗΠΑ
ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών με μια επισημη κατηγορία για καταπάτηση των
ανθρωπινων δικαιωματων του – κι ότι αν η Αγκόλα κι η Νότια Αφρική αποτελούσαν
ένα προηγούμενο, τότε δεν ήταν εύκολο να γλυτώσουν τον έλεγχο μέσα στο ίδιο
τους το έδαφος..
Όπως ήξερα από την αρχή , ο τύπος ήθελε να με κανει
να αλλάξω θεμα. Με ρώτησαν για το «Γράμμα από τη Μεκκα»-ήμουν έτοιμος να μιλήσω
γι΄αυτό:
«Ελπίζω, πώς, μια για παντα , το προσκύνημα μου στην
Ιερή Πόλη της Μέκκας επικύρωσε την αυθεντική σχέση του Μουσουλμανικού Τεμένους
μας με τα 750 εκατομμύρια μουσουλμάνους του ορθοδοξου μουσουλμανικού κόσμου. Κι
εγώ ξέρω, μια για πάντα , πώς, ότι όλοι οι μαύροι Αφρικανοί θεωρούν τα 22 εκατομμύρια
Αμερικανούς μαύρους σαν αδέλφια χαμένα από καιρό! Μας αγαπούν! Παρακολουθούν
τον αγώνα μας για ελευθερία! Ήταν τόσο ευτυχείς που άκουσαν πώς ξυπνάμε από τον
μακροχρόνιο ύπνο μας – αφού η δήθεν «χριστιανική» λευκή Αμερική μας δίδαξε να
ντρεπομαστε για τ΄αδέλφια μας και την πατρίδα μας την Αφρική!
»Ναι! Έγραψα ένα γραμμα από τη Μέκκα. Με ρωτατε: «Δεν είπες πώς τώρα
δέχεσαι τους λευκούς σαν αδερφους;» Λοιπόν η απάντηση μου είναι πώς στο
μουσουλμανικο κόσμο είδα , ένιωσα κι έγραψα πώς πλάτυνε η σκεψη μου! Καθώς έγραφα, έπαιρνα κι εδινα αληθινή,
αδερφική αγάπη από πολλούς λευκούς μουσουλμάνους , που ποτέ δε σκέφτηκαν ούτε
στιγμή τη φυλή ή την επιδερμίδα ενός άλλου μουσουλμάνου.
»Το προσκύνημα μου πλατυνε την οπτική μου. Μου έδωσε
την ευλογία μιας νέας ενορασης. Σε δύο βδομάδες στην Ιερή Γη είδα ό,τι δεν είχα
δει ποτε για τριάντα εννιά χρόνια εδώ, στην Αμερική. Είδα όλες τις φυλές, όλα
τα χρώματα – από γαλανομάτηδες ξανθούς μέχρι καταμαυρους Αφρικανούς- σε
πραγματική αδελφοσύνη! Ενωμένους! Να ζουν σαν ένας άνθρωπος! Ούτε υπέρ του
διαχωρισμού, ούτε φιλελευθεροι· εκείνοι δε θα μπορουσαν ούτε να τις καταλάβουν
αυτές τις λέξεις.
»Στο παρελθόν, ναι , έκρινα απόλυτα όλους τους
λευκούς. Ποτέ δε θα ξανακάνω το ίδιο λαθος – γιατί τώρα ξέρω πώς μερικοί λευκοί
είναι αληθινά ειλικρινείς , ότι μερικοί αληθινά είναι ικανοί να αδελφώνονται
μ΄ένα μαύρο. Το αληθινό Ισλάμ μου έδειξε
ότι μια μαζική καταδίκη όλων των λευκών είναι τόσο λανθασμένη όσο και
όταν οι λευκοί καταδικαζουν μαζικα όλους τους μαύρους.
»Ναι, πείστηκα ότι μερικοί Αμερικανοί λευκοί θέλουν
να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του καλπάζοντος ρατσισμού που σπρώχνει αυτή τη
χωρα στο δρόμο της καταστροφής.
»Στους Ιερούς Τόπους ήταν που άλλαξε η νοοτροπία μου,
αλλά απ΄αυτό που έζησα εκεί κι απ΄τα δείγματα αδελφοσύνης που είδα εκεί – όχι
μονο αδελφοσύνης προς εμένα, αλλά αδελφοσύνης ανάμεσα σ΄όλους τους ανθρώπους,
κάθε εθνικότητας και χρώματος που ήταν εκεί. Και τώρα που είμαι πισω στην
Αμερική, η νοοτροπία μου σχετικα με τους λευκούς πρέπει να καθοριστεί απ΄αυτό που
εγώ κι οι μαύροι αδερφοί μου ζούμε εδώ κι απ΄τα δείγματα αδελφοσύνης που
βλέπουμε εδώ.
»Το πρόβλημα στην Αμερική είναι πώς υπάρχει μια
ελάχιστη μειονότητα λευκών που θα μπορουσαν να ονομαστούν «καλοί» ή «αδελφικοί»
λευκοί. Εδώ, στην Αμερική, αν εξαιρέσουμε εκείνους τους λίγους «καλούς»
λευκούς, τα 22 εκατομμύρια μαύρων ανθρωπων έχουν να κάνουν με τα 150
εκατομμύρια λευκών ανθρώπων.
»Εδώ στην Αμερική, οι σπόροι του ρατσισμού είναι τόσο
βαθιά ριζωμένοι σε όλους τους λευκούς, η πίστη τους πώς είναι «ανωτεροι» κατά
κάποιον τρόπο είναι τόσο βαθιά ριζωμένη, που αυτά τα πράγματα βρίσκονται στο
συλλογικο ασυνείδητο των λευκών. Πολλοί μάλιστα δεν έχουν συνείδηση του ίδιου
τους του ρατσισμού, μέχρι να αντιμετωπίσουν κάποια δοκιμασία, και τότε ο
ρατσισμός τους εκδηλώνεται με τον έναν ή τον αλλον τρόπο.
»Ακούστε: ο ρατσισμος του λευκού προς τον μαύρο εδώ,
στην Αμερική, είναι αυτό που του δημιούργησε τόσα προβλήματα σ΄ολο τον κοσμο,
με μη άλλους λευκούς λαούς. Ο λευκός άνθρωπος δε μπορεί να ξεφορτωθεί το στίγμα
που αισθανεται πώς βαραίνει οποιονδήποτε δεν έχει το ίδιο χρώμα μ΄αυτόν. Και η
μη λευκοί όλου του κοσμου έχουν σιχαθει τον συγκαταβατικό λευκό άνθρωπο! Ή εδώ,
στο δυτικό ημισφαίριο:κάπου εκατό εκατομμύρια άνθρωποι αφρικανικής καταγωγής
είναι διαιρεμένοι ο ένας εναντια στον άλλον, διδαγμένοι από το λευκό να μισούν
και να δυσπιστούν ο ένας απέναντι στον άλλον. Στις Δυτικές Ινδίες, την Κούβα,
τη Βραζιλία, σ΄ολη τον Νότια Αμερική, την Κεντρική Αμερική! Όλες αυτές οι χωρες
είναι γεμάτες ανθρώπους με αφρικανικό αίμα! Ακόμα και στην ιδια την αφρικανικη
ήπειρο , ο λευκός κατάφερε να διαιρέσει τον μαύρο Αφρικανό από το μελαμψό
Άραβα, να διαιρέσει τον λεγόμενο «χριστιανο Αφριακανό» από τον μουσουλμάνο
Αφρικανό. Μπορείτε να φανταστείτε τι θα συμβεί , αν όλοι αυτοί λαοί αφρικανικής
καταγωγής συνειδητοποιήσουν ποτέ τους δεσμούς αίματος που έχουν, αν ποτέ
συνειδητοποιήσουν πώς έχουν έναν κοινό στόχο, αν ποτέ ενωθούν;»
Οι δημοσιογραφοι χάρηκαν που με ξεφορτώθηκαν εκείνη
τη μέρα. Νομιζω πώς οι μαύροι αδερφοί που τους είχα προσφατα αφήσει στην
Αφρική, πίστευαν πως χειρίστηκα το θέμα καλα. Σχεδόν όλη τη νύχτα το τηλέφωνο
μου χτυπούσε. Οι μαύροι αδελφοί και αδελφές μου στη Νέα Υόρκη και σε μερικες
άλλες πολεις τηλεφωνούσαν για να με συγχαρούν γι΄αυτά που είχαν ακούσει από τις
ειδήσεις του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, κι άλλοι άνθρωποι, κυριως λευκοί,
ήθελαν να μάθουν αν δεχομουν να μιλήσω στο ένα ή στο άλλο μέρος.
Την άλλη μέρα οδηγουσα το αμάξι μου στον
αυτοκινητόδρομο όταν, σ΄ένα κόκκινο φανάρι, ένα άλλο φανάρι σταματησε δίπλα
μου. Μια λευκή γυναικα οδηγούσε , και στο διπλανο κάθισμα, στη δική μου πλευρά,
καθόταν ένας λευκός άντρας. «Μάλκομ Χ!» μου φωναξε – κι όταν τον κοίταξα,
έβγαλε το χερι του απ΄το αυτοκίνητο χαμογελώντας. «Θα σας πείραζε να σας σφίξει
το χέρι ένας λευκός;»Φανταστείτε! Καθώς το φανάρι γινοταν πράσινο, του είπα: «
Δεν με πειραζει να σφίγγω το χέρι σε ανθρωπους. Είσαστε άνθρωπος;»
1965
Πρέπει να το ομολογήσω: Οι νέγροι – οι Αφροαμερικανοι
– δεν έδειχναν καμία διάθεση να τρέξουν στα Ηνωμένα Έθνη και να ζητήσουν
δικαιοσύνη εδώ στην Αμερική. Στην πραγματικότητα ήξερα από πριν πώς δεν θα το
έκαναν. Ο λευκός Αμερικανός έχει κάνει τόση γερή πλύση εγκεφάλου στο μαύρο,
ώστε να βλέπει τον εαυτο του μονο σαν ένα εσωτερικο πρόβλημα «πολιτικών δικαιωμάτων»
ώστε πιθανώς θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος απ΄οσο θα ζήσω μέχρι ο νέγρος να
δει ο αγώνας του μαύρου Αμερικανού είναι διεθνής.
Κι ήξερα ακόμα από πριν πώς οι νέγροι δεν θα έτρεχαν
να μ΄ακολουθήσουν στο ορθόδοξο Ισλάμ που μου είχε δωσει τη δυνατότητα να βλέπω
πως μαύροι και λευκοί μπορούν αληθινά να είναι αδέλφια. Οι νέγροι της Αμερικής-
ιδιαίτερα οι πιο ηλικιωμένοι νέγροι – είναι αμετάκλητα διαποτισμένοι από την
καταπιεση του χριστιανισμού.
Έτσι, στις συγκεντρώσεις όπου καλούσα το κοινο κάθε
Κυριακή απόγευμα στην πολύ γνωστή αίθουσα χορού ‘Ωντυμπον του Χάρλεμ, καθώς
μιλούσα κυρίως σε μη μουσουλμάνικο νέγρικο ακροατήριο, δεν αποπειράθηκα αμέσως
να προβάλω την ισλαμική θρησκεία , αλλά , αντίθετα, να αγκαλιάσω όλους όσοι
βρίσκονταν μπροστά μου:
«…ούτε μουσουλμάνους, ούτε χριστιανούς, ούτε
καθολικούς, ούτε προτεστάντες, βαπτιστές ή μεθοδιστές, δημοκρατικούς ή
ρεπουμπλικάνους , μασόνους ή ανιμιστές! Μιλάω για τους μαύρους ανθρώπους της
Αμερικής και τους μαύρους ανθρωπους όλης της Γης! Γιατι συλλογικά οι μαύροι
στερηθήκαμε όχι μονο τα πολιτικά μας δικαιώματα αλλά και τα ανθρώπινα
δικαίωματά μας, το δικαίωμα της ανθρωπινης αξιοπρέπειας…»
Στους δρόμους, μετα τις ομιλίες μου, στα πρόσωπα και
τις φωνές των ανθρώπων που συναντούσα – ακόμα και σ΄εκείνους που μου έσφιγγαν
το ΄χερι και μου ζητούσαν αυτογραφο – ένιωθα την νοοτροπία «να περιμένουμε και
να δούμε». Ένιωθα – και καταλάβαινα – την αβεβαιότητά τους για το που
βρισκόμουν. Από τον καιρό την «απελευθέρωσης» του εμφυλίου πολέμου, ο μαύρος
πέρασε πάρα πολλά άγονα μονοπάτια. Οι ηγέτες τους σε πολύ μεγάλο βαθμό
απέτυχαν. Ο μαύρος ήταν σημαδεμένος, ήταν προσεχτικός, ήταν φοβισμένος.
Τώρα το καταλάβαινα καλύτερα από πριν. Στους Ιερούς
Τόπους , μακριά από το φυλετικό πρόβλημα της Αμερικής, ήταν η πρώτη φορά που
μπόρεσα να σκεφτώ καθαρα τις βασικές διαφοροποιήσεις των λευκών της Αμερικής
και πώς η συμπεριφορά τους και τα κίνητρά τους αφορούσαν και επηρέαζαν τους
νέγρους. Στα τριάντα εννιά χρόνια που ζω σ΄αυτή τη γη, στην Ιερή Πόλη της
Μέκκας ήταν η πρώτη φορά που είχα βρεθεί μπροστά στον Δημιουργο των Πάντων κι
είχα νιώσει ολοκληρωμένο ανθρωπινο ον.
Σ΄εκείνη την ειρήνη του Ιερού Τόπου –μάλιστα εκείνη
την ίδια νύχτα που ανέφερα ότι ήμουν ξαπλωμένος ξύπνιος ανάμεσα σε αδελφούς
προσκυνητές που ροχάλιζαν- το μυαλό μου με πήγε πισω, σε προσωπικές αναμνήσεις
που πιστευα πώς είχαν χαθεί για πάντα…τόσο πίσω, όταν ήμουνα μικρό παιδί, οχτώ
ή εννιά χρόνων. Έξω, πίσω απ΄το σπίτι μας, στα περίχωρα του Λάνσινγκ του
Μιτσιγκαν, ήταν ένας χορταριασμένος λόφος που τον λέγαμε «Έκτορ Χιλλ»-ίσως να
υπάρχει ακόμα. Θυμήθηκα εκεί στον , στο Ιερό Τόπο,πώς ξάπλωνα πάνω στην κορφή
του λόφου και κοίταζα τον ουρανο, τα σύννεφα που έτρεχαν από πάνω μου,κι
ονειροπολούσα για ένα σωρό πράγματα. Κι ύστερα, με μια παράξενη αντίθεση,
θυμήθηκα πώς πολλά χρόνια αργότερα, όταν ήμουν στη φυλακή, ξάπλωνα στο κρεβάτι
του κελιού – αυτό γινόταν ιδιαίτερα όταν ήμουν στην απομόνωση, που εμείς οι
κρατούμενοι τη λέγαμε «τρύπα»- και φανταζόμουν τον εαυτο μου να μιλάει σε
μεγάλα πλήθη. Δεν έχω ιδέα πώς μου ήρθαν τέτοιες προαισθήσεις. Αλλά μου ήρθαν.
Αν το έλεγα σε κανέναν τότε, θα με περνούσε για τρελό. Ακόμα κι εγω ο ίδιος δεν
είχα την παραμικρή ιδέα…
Στη Μέκκα είχα ξανασκεφτεί ακόμα τα δώδεκα χρόνια που
πέρασα με τον Ελιγιά Μουχάμμαντ, σαν να τα ΄βλεπα σε κινηματογραφική
ταινία.Πιστεύω πώς είναι αδύνατο οποιοσδήποτε να συνειδητοποιήσει απόλυτα πόσο
ολοκληρωτική ήταν η πίστη μου στον Ελιγιά Μουχάμμαντ.Πιστευα σ΄αυτόν, όχι
μονάχα όπως σ΄έναν ηγέτη , με την ανθρωπινη έννοια, αλλά τον πιστευα και σαν
θεϊκό ηγέτη. Πίστευα πώς δεν είχε ανθρώπινες αδυναμίες ή σφάλματα κι ότι,
επομένως, δεν μπορούσε να κάνει λαθη και δεν μπορούσε να κάνει κακό. Εκεί, στην
κορφή ενός λόφου του Ιερου Τόπου, συνειδητοποίησα πόσο επικίνδυνο είναι να έχει
κανείς τέτοια εκτίμηση για οποιονδήποτε άνθρωπο, ιδιαίτερα το να θεωρεί κανείς
κάποιον «θεόπνευστον» ή «εκλεκτό του Θεού».
Η σκέψη μου είχε πλατύνει στη Μέκκα. Στα μεγάλα
γραμματα που έγραφα σε φίλους, προσπαθούσα να τους μεταδώσω το νέο μου όραμα
για τον αγώνα του μαύρου Αμεριακανού και για τα προβλήματά του, καθώς και την
αναζήτησή μου για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.
«Βαρέθηκα την προπαγάνδα» είχα γραψει σ΄εκείνους
τους φίλους «Είμαι με τη μεριά της
αλήθειας, άσχετο ποιόν ευνοεί και ποιόν καταδικάζει. Είμαι άνθρωπος πάνω απ΄όλα
και σαν τέτοιος υποστηρίζω οποιονδήποτε και οτιδήποτε την ανθρωπότητα σαν
σύνολο»
Σε μεγάλο βαθμό , ο λευκός αμερικάνικός τύπος
αρνιόταν να παραδεχτεί ότι τώρα προσπαθούσα να διδάξω στους νέγρους μια νέα
κατεύθυνση. Καθώς το «μεγάλο καυτο καλοκαίρι» του 1964 δημιουργούνταν συνεχώς
νέα επεισόδια , κατηγορούσαν αδιάκοπα εμένα ότι «ξεσήκωνα του νέγρους».Κάθε
φορά που είχα μπροστα στο στόμα μου ένα μικρόφωνο του ραδιοφώνου ή της
τηλεόρασης, όταν με ρωτούσαν σχετικά με την «εξέγερση των νέγρων» και την
«πρόκληση βιαιοτήτων» γινόμουν έξω φρενών.
«Δε χρειάζεται κανείς να ξεσηκώσει αυτή την
ωρολογιακή βόμβα που δημιουργεί η ανεργία, η κακή οικιστική κατάσταση και η
άθλια εκπαίδευση που υπάρχουν ήδη στα γκέτο.Αυτή η εκρηκτικά εγκληματική
κατάσταση υπάρχει εδώ και τόσον καιρό ώστε δεν χρειάζεται καν φυτίλι. Ανάβει
μόνη της· αυθόρμητα εκρήγνυται από μέσα…»
Μ΄έλεγαν «ο πιο οργισμένος νέγρος της Αμερικής» . Δεν
αρνιόμουν αυτή την κατηγορία. Μιλούσα ακριβώς όπως αισθανόμουν. «Πιστεύω στην
οργή. Η Βίβλος λέει πώς υπάρχει και καιρός για να οργιστείς». Μ΄έλεγαν «δάσκαλο
και υποκινητή της βίας». Εγώ έλεγα ξεκάθαρα: «Αυτό είναι ψέμα. Δεν
υπερασπίζομαι την ασύδοτη βία, υπερασπίζομαι τη δικαιοσύνη. Πιστεύω πώς αν οι
μαύροι επιτίθενται σε λευκούς, αν οι δυνάμεις του νόμου αποδεικνύονται ανίκανες
ή ακατάλληλες ή απρόθυμες να προστατέψους εκείνους τους λευκούς από τους
νέγρους αυτούς, τότε οι λευκοί θα ΄πρεπε να υπερασπιστούν και να προστατέψουν
τον εαυτο τους από εκείνους τους νέγρους χρησιμοποιώντας όπλα , αν είναι
απαραίτητο. Και πιστεύω πώς όταν ο νομος αποτυγχάνει να προστατέψει τους
νέγρους από τις επιθέσεις λευκών, τότε κι αυτοί οι νέγροι θα ΄πρεπε να
χρησιμοποιήσουν όπλα, αν είναι απαραίτητο για να υπερασπιστούν τον εαυτο τους.
«Ο Μάλκομ Χ υποστηρίζει τους ένοπλους νέγρους!»
Και τι κακό υπήρχε σ΄αυτό; Θα σας πω τι κακό υπήρχε.
Ήμουν
ένας μαύρος και μιλούσα για αυτοάμυνα εναντια στο λευκό Ο λευκός μπορεί να
λυντσάρει και να καίει και να βάζει
βόμβες και να δέρνει νέγρους – αυτό είναι εντάξει: «Έχετε υπομονή»… «Τα ήθη
εξημερώνονται»… «Τα πράγματα βελτιώνονται…»
Λοιπόν εγώ πιστεύω ότι είναι έγκλημα
κάποιος που κακοποιείται να συνεχίζει ν΄αποδέχεται την κακοποίηση χωρίς να
κάνει τίποτα για ν΄αμυνθεί. Αν έτσι ερμηνεύεται η «χριστιανική» φιλοσοφία, αν
αυτό διδάσκει η φιλοσοφία του Γκάντι, τότε λοιπόν τις θεωρώ εγκληματικές
φιλοσοφίες
Σε κάθε ομιλία που έκανα προσπαθούσα
να ξεκαθαρίσω τη νέα μου θέση σχετικά με τους λευκούς. «Δεν μιλώ ενάντια στους
ειλικρινείς, καλοπροαίρετους, καλούς λευκούς. Έμαθα ότι υπάρχουν μερικοί. Έμαθα
πώς δεν είναι ρατσιστές όλοι οι λευκοί. Μιλάω κι ο αγώνας μου είναι ενάντια
στους λευκους ρατσιστές.Πιστεύω πως οι νέγροι έχουν το δικαίωμα ν΄αγωνιστουν
ενάντια σ΄αυτούς τους ρατσιστές, με όποια μέσα είναι αναγκαία».
Όμως οι λευκοί δημοσιογραφοι
επέμεναν να συνδέουν το όνομά μου με τη λέξη «βία». Αμφιβάλλω αν υπηρξε έστω
και μία συνέντευξη που να μη με ρώτησαν γι΄αυτό.
«Είμαι υπέρ της βίας, αν η μη βία
σημαίνει τη διαρκή μετάθεση στο μέλλον της λύσης των προβλημάτων των μαύρων
Αμερικανών – μόνο και μονο για ν΄αποφύγουμε τη βία. Δε συμφωνώ με τη βία , αν
σημαίνει επίσης την αναβολή μιας λύσης.Για μένα η αναβολή μιας λύσης, σημαίνει
ότι δεν υπάρχει λύση. Θα το πω μ΄αλλον τρόπο: Αν χρειαστεί η βία για
ν΄αποκτήσει ο μαύρος τα ανθρωπινα δικαιώματα του σ΄αυτή τη χώρα, είμαι οπαδός
της βίας, όπως ξέρετε ότι θα ήταν οι Ιρλανδοί, οι Εβραίοι, οι Πολωνοί, αν ήταν
εκείνοι αντικείμενα φριχτών διακρίσεων. Εγώ υπερασπίζω αυτό που θα
υπερασπίζονταν κι εκείνοι σ΄αυτήν την περίπτωση, κι εκείνοι θα ήταν υπέρ της
βίας – αδιάφορο ποιες θα ήταν οι συνέπειες, αδιαφορο ποιος θα χτυπιόταν απ΄τη
βία»
Η λευκή κοινωνία απεχθάνεται
ν΄ακούει κάποιον, ιδιαίτερα έναν μαύρο, να μιλαει για διαιώνιση των εγκλημάτων
του λευκού εις βάρος του μαύρου.Καταλάβαινα πάντα πώς αυτος ήταν ο λόγος που
συχνά με αποκαλούσαν «επαναστάτη». Το λένε λες και σημαίνει πώς έχω κανει
κανένα έγκλημα.! Λοιπόν, ίσως ο μαυρος Αμερικανός χρειάζεται πραγματικά μια
αληθινή επανάσταση.! Στα γερμανικά η λέξη επανάσταση είναι Umwälzung. Σημαίνει
απόλυτη ανατροπή , απόλυτη αλλαγή. Η ανατροπή του βασιλιά Φααρούκ στην Αίγυπτο
και η ανάληψη της εξουσιας από τον πρόεδρο Νάσσερ είναι ένα παραδειγμα αληθινής
επανάστασης. Σημαίνει την καταστροφή του παλιού συστήματος και την
αντικατάστασή του μ΄ένα νέο. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Αλγερινή Επανάσταση
που την καθοδήγησε ο Μπεν Μπέλα·πέταξαν έξω τους Γάλλους που ήταν εκεί πάνω από
εκατό χρόνια. Λοιπόν, πώς φαίνεται κάποιος που μιλάει για τους νέγρους στην
Αμερική λέγοντας πώς κάνουν «επανάσταση»; Ναι, καταδικάζει ένα σύστημα, αλλά
δεν προσπαθει να ανατρέψει το σύστημα ή να το καταστρέψει. Η λεγόμενη
«εξέγερση» του νέγρου δεν είναι παρά η επιδίωξή του να γίνει δεκτός στο υπάρχον
σύστημα! Μια αληθινή νέγρική εξέγερση θα μπορούσε να περιλαμβάνει ας πούμε, τον
αγώνα για χωριστές μαύρες πολιτείες στο πλαίσιο αυτής της χώρας- πράγμα που το
υπερασπίστηκαν πολλές ομάδες και άτομα, πολύ πριν εμφανιστεί ο Ελιγιά
Μουχάμμαντ
Όταν ο λευκός ήρθε
σ΄επαφή μ΄αυτή τη χώρα, σίγουρα δεν έκανε επίδειξη «μη βίας». Στην
πραγματικότητα, ο ίδιος ο άνθρωπος που τ΄ονομά του συμβολίζει τη μη βία εδώ
σημερα έχει δηλώσει:
«Το
έθνος μας γεννήθηκε από μια γενοκτονία, όταν ασπάστηκε το δογμα ότι οι γνήσιοι
Αμερικανοί, οι Ινδιάνοι, ήταν μια κατώτερη φυλή. Ακόμα και προτού υπάρξει
μεγάλος αριθμός νέγρων στις ακτές μας, το φυλετικό μίσος είχε ήδη παραμορφώσει
την αποικιακή κοινωνία. Από το δέκατο έκτο αιώνα και μετα΄, το αίμα κυλούσε
άφθονο σε μάχες για τη φυλετική ανωτεροτητα. Είμαστε ίσως το μονο έθνος που
προσπάθησε, σαν εθνική πολιτική του, να εξαφανίσει τον ιθαγενή πολιτισμο. Πολύ
περισσότερο : μετατρεψαμε αυτή την τραγική εμπειρια σε ευγενή σταυροφορία.
Πραγματικά ακομα και σήμερα δεν επιτρέπουμε στον εαυτο μας ν΄απορρίψει ή να
νιώσει τύψεις γι΄αυτό το επαίσχυντο επεισόδιο. Η λογοτεχνία μας, οι ταινίες
μας, το θέατρός μας, το φολκλόρ μας, όλα το εκθειάζουν. Τα παιδιά μας
διδάσκονται ακόμα να σέβονται τη βία που ειχε ως αποτέλεσμα από έναν
ερυθροδερμο ενός παμπαλαιου πολιτισμού να απομείνουν λιγες κατακερματισμενες
ομάδες, μαντρωμένες σε εξαθλιωμένες, ειδικές περιοχές».
«Ειρηνική
συνύπαρξη»! Αυτό είναι άλλο ένα πράγμα που ο λευκός πάντα βιαζόταν να φωνάξει.
Ωραία.! Αλλά ποιες ήταν οι πραξεις το λευκού; Στο πέρασμά του από την ιστορια
κραδαινε το έμβλημα του χριστιανισμού… κρατωντας στο άλλο του χέρι το σπαθι και
το τουφέκι.
Μπορείτε ν΄ανατρέξετε μέχρι τις
απαρχές του χριστιανισμού. Ο καθολικισμός, η γένεση του χριστιανισμού όπως τον
ξέρουμε σήμερα, με την ιεραρχία του, επινοήθηκε στην Αφρική – απ΄αυτούς που η
χριστιανική Εκκλήσία ονομάζει «Πατέρες της Ερήμου». Η χριστιανική Εκκλησία
μολύνθηκε από το ρατσισμό όταν επεκτάθηκε στη λευκή Ευρώπη. Η χριστιανική
Εκκλησία ξαναγύρισε στην Αφρική με το λάβαρο του σταυρού –
κατακτώντας,σκοτώνοντας, ξεζουμίζοντα,λεηλατώντας, βιάζοντας, τρομοκρατώντας,
δερνοντας – και διδασκοντας τη λευκή ανωτεροτητα.Έτσι, ο λευκός κατέκτησε την
ηγετική του θέση στον κόσμο- με τη χρήση ωμής βίας.Κι ήταν απολυτα ανεπαρκής
πνευματικά. Η ιστορία της ανθρωπότητας δείχνει ότι σε κάθε εποχή, το αληθινο
κριτήριο για έναν ηγέτη είναι πνευματικό. Οι άνθρωποι προσελκύονται από το
πνεύμα Με τη δύναμη οι άνθρωποι εξαναγκάζονται.Η αγάπη γεννιέται από το πνεύμα.
Από τη δυναμη δημιουργείται μονάχα ο φόβος.
Συμφωνω εκατο τοις εκατό με κείνους
τους ρατσιστες που λενε πώς κανένας νόμος δεν μπορεί να επιβάλλει αδελφοσύνη. Η
μονη αληθινή οικουμενική λύση σήμερα είναι κυβερνήσεις οδηγημενες από την
αληθινή θρησκεία – του πνεύματος. Εδώ στη φυλετικα κατακερματισμενη Αμερική,
είμαι πεπεισμένος πως η ισλαμική θρησκεία είναι απολύτως απαραιτητα, ιδιαίτερα
για τον μαυρο Αμερικανο, Ο μαύρος πρεπει να συλλογιστεί πως υπηρξε ο πιο
φλογερός χριστιανός της Αμερικής – και που τον οδήγησε αυτό;Πραγματι, στα χέρια
του λευκού,με την ερμηνεια του λευκού, που οδηγησε ο χριστιανισμός αυτόν τον
κόσμο;
Οδήγησε τα μη λευκά δύο τρίτα της
ανθρωπότητας στην εξέγερση. Τα δυο τρίτα της ανθρωπότητας σήμερα λένε στη
μειονότητα του ενός τρίτου, στον λευκο ανθρωπο: «Σήκω και φύγε!».Κι ο λευκός
φεύγει. Και καθώς φεύγει, βλέπουμε αυτους του μη λευκούς λαούς να ξαναγυρίζουν
βιαστικά στις αρχαίες θρησκείες του που ονομάστηκαν «ειδωλολατρικές» από το
λευκο κατακτητή. Μόνο μια θρησκεία, το Ισλαμ, είχε τη δύναμη να σταθεί και να
πολεμήσει το χριστιανισμο του λευκου για χιλια χρονια!Μόνο το Ισλάμ μπορεσε να
περιορίσει τον λευκο χριστιανισμο.
Οι Αφρικανοί επιστρέφουν στο Ισλαμ
και σε άλλες ιθαγενείς θρησκείες. Οι Ασιάτες ξαναγίνονται ινδουιστές, βουδιστες
και μουσουλμανοι.
Όπως
η χριστιανική σταυροφορία καποτε
πηγε προς ανατολάς, τωρα η ισλαμική σταυροφορία πηγαίνει προς τη Δύση. Καθώς η
Ανατολή – η Ασία- εκλεισε για το χριστιανιμό, καθώς η Αφρική γρήγορα στρέφεται
στο Ισλάμ, καθώς η Ευρώπη γρήγορα γινεται μη χριστιανική, είναι γενικά αποδεκτό
πως ο «χριστιανικός» πολιτισμός της Αμερικής – που υποστηρίζει τη λευκή φυλή
σ΄όλο τον κοσμο – είναι η ισχυροτερη έπαλξη που έχει απομείνει στον
χριστιανισμό.
Λοιπόν, αν είναι έτσι, - αν ο
λεγόμενος «χριστανισμος» που ασκείται τώρα στην Αμερική αποτελεί ο,τι καλύτερο
έχει απομείνει στον παγκόσμιο
χριστιανισμο να προσφέρει – οποιοσδήποτε έχει τα λογικά του δεν χρειάζεται και
πολλές αποδείξεις για να καταλάβει ότι πολύ κοντά μας είναι το τέλος του
χριστιανισμού.
Έχετε υπόψη σας ότι μερικοί
προτεστάντες θεολόγοι, στα γραπτα τους, χρησιμοποιούν τη φραση «μεταχριστιανική εποχή» κι εννούν τη
δική μας;
Και ποιος είναι ο κυριότερος λόγος
γι΄αυτην τη αποτυχια της της χριστιανικής Εκκλησίας; Είναι η αποτυχια της να
καταπολεμήσει το ρατσισμό. Είναι η παλια
ιστορία του «όπως έσπειρες θα θερίσεις».Η χριστιανιή Εκκλήσία έσπειρε το
ρατσισμο- βλάσφημα∙τώρα θερίζει ρατσισμο.
Φανταστείτε τα κυριακάτικα πρωινά
αυτού του σωτήριου έτους 1965:η «χριστιανική συνείδηση» του λευκού
εκκλησιάζοντος φρουρείται από διακονους που φράζουν την πόρτα στους μαύρους
πιστους λέγοντάς τους : «Δεν μπορείτε να μπείτε σ΄αυτόν τον Οίκο του Θεού!»
Πείτε μου αν μπορείτε μια πιο θλιβερή
ειρωνία από το ότι ο Αγιος Αυγουστίνος της Φλώριδας – μια πόλη που ονομάστηκε
έτσι προς τιμήν του μαύρου Αφρικανου αγίου που έσωσε τον καθολικισμό από την
αίρεση- αποτέλεσε πρόσφατα το θέατρο αιματηρών φυλετικών ταραχών.
Πιστεύω πώς ο Θεός τώρα δίνει στη
λεγόμενη «χριστιανική»λευκή κοινωνία την τελευταία της ευκαιρια να μετανοήσει
και να εξιλεωθειγια τα εγκλήματα της εκμετάλλευσης και της υποδούλωσης των μη
λευκών λαών του κοσμου. Είναι ακριβώς όπως ο Θεός έδωσε στον Φαραώ μια
τελευταια ευκαιρία να μετανοήσει. Αλλά ο Φαράω επέμενε στην άρνησή του
ν΄αποδωσει δικαιοσύνη σε κείνους που καταπιεζε. Κι όπως ξέρουμε, ο Θεός τελικα
κατέστρεψε τον Φαραώ.
Η λευκή Αμερική λυπάται πραγματικά
για τα εγκλήματά της εις βάρος των μαύρων; Εχει η λευκή Αμερική την ικανότητα
να μετανοήσει και να εξιλεωθεί; Εχει η πλειονότητα, το ένα δεύτερο, έστω το ένα
τρίτο της αμερικάνικής λευκής κοινωνίας την ικανότητα για μετανοια , για
εξιλέωση;
Πολλοί μαύροι, τα θύματα – στην
πραγματικότητα οι περισσότεροι μαύροι – θα ήθελαν να μπορέσουν να συγχωρήσουν,
να ξεχάσουν τα εγκλήματα.
Αλλά οι περισσότεροι λευκοί
Αμερικανοί φαίνεται πώς δεν μπορούν να εξιλεωθούν στα σοβαρά- να αποδώσουν
δικαιοσύνη στον μαύρο άνθρωπο.
Πραγματικά, πώς μπορεί η λευκή
κοινωνια να εξιλεωθεί για τη δουλεία, για τους βιασμούς, για τον ευνουχισμο,
για την κακοποίηση με παντοίους τρόπους εκατομμυριων ανθρωπινων όντων για
αιώνες; Ποια εξιλέωση θα απαιτούσε ο Θεός της Δικαιοσύνης για την αρπαγή του
μοχθου του μαύρου λαού, της ζωής τους , της αληθινής ταυτότητάς του, του
πολιτισμου του, της ιστορίας του- ακομα και της ανθρωπινης αξιοπρέπειάς του;
Ένα «ενσωματωμενο» φλυτζάνι καφέ,
ένα θέατρο, οι κοινές τουαλέτες – όλο το κομπολόι της υποκριτικής «ενσωμάτωσης»
- αυτά δεν είναι εξιλέωση.
Αφού έμεινα για λίγο καιρο στην
Αμερική, ξαναπήγα στο εξωτερικο – κι αυτή τη φορα πέρασα δεκαοκτώ εβδομάδες στη
Μέση Ανατολή και στην Αφρική.
Ανάμεσα στους ηγέτες με τους οποίους
συναντήθηκα αυτή τη φορά ήταν ο πρόεδρος Γκαμάλ Αμπντελ Νάσσερ της Αιγύπτου∙ο
πρόεδρος Τζούλιους Νυερέρε της Τανζανίας∙ ο πρόεδρο Ναμόι Αζικίβε της Νιγηρίας∙
ο Οσαγυέφο δρ Κβάμε Νκρούμα της Γκάνας∙ ο πρόεδρος Σεκού Τουρέ της Γουινέας∙ ο
πρόεδρος Γυόμο Κενυάτα της Κένυας∙κι ο πρωθυπουργός δρ Μίλτον Ομπότε της
Ουγκάντας.
Συνάντησα επισης θρησκευτικούς
ηγέτες – Αφρικάνους , Άραβες, Ασιάτες, μουσουλμάνους και μη μουσουλμάνους. Και
σ΄όλες τις χώρες μίλησα με Αφροαμερικανούςκαι λευκούς διαφόρων επαγγελμάτων και
προελεύσεων.
Ένας λευκός Αμερικανος πρεσβευτής σε
κάποια αφρικανική χώρα ήταν ο πιο σεβαστός Αμερικανός πρέσβης της Αφρικής:ειμαι
ευτυχής που αυτό μου το ειπε ένας εξέχων Αφρικανός ηγέτης. Μιλήσαμε ολόκληρο τ΄απόγευμα. Με βαση αυτά που είχα
ακούσει γι΄αυτόν, αναγκάστηκα να τον πιστέψω όταν μου είπε ότι, όσο ήταν στην
αφρικανική ήπειρο, ποτέ δε σκεφτόταν με όρους φυλετικούς, παρα ότι είχε κάνει
ανθρώπινα όντα, χωρίς ποτέ να προσέχει το χρώμα τους. Είπε πώς ένιωθε
περισσότερο τις διαφορες της γλώσσας παρά της επιδερμίδας. Είπε πώς μόνο όταν
ξαναγύριζε στην Αμερική προσεχε παλι τις φυλετικές διαφορές.
Του είπα «Αυτό που μου λέτε σημαίνει
ότι δεν είναι ο λευκός Αμερικανός ρατσιστής, αλλα η αμερικανική πολιτική,
οικονομική και πολιτική κατάσταση γεννά αυτόματα μια ρατσιστική ψυχολογία στο
λευκο».Συμφώνησε.
Κι οι δυο συμφωνήσαμε πώς η
αμερικάνική κοινωνία κάνει σχεδόν αδύνατο να συναντιώνται οι άνθρωποι στην
Αμερική χωρίς να νιωσουν τις φυλετικές διαφορές τους. Κι οι δυο συμφωνήσαμε
πως, αν ο ρατσισμος μπορούσε να εξουδετερωθεί, η Αμερική θα μπορούσε ν΄αποτελεί
μια κοινωνία όπου πλούσιοι και φτωχοί θα μπορουσαν αληθινά να ζήσουν σαν
άνθρωποι.
Η συζήτηση με τον πρεσβευτή μου
εδωσε μια νέα οπτική- μια οπτική που μ΄αρέσει:ότι ο λευκός άνθρωπος δεν είναι
από τη φύση του κακός , αλλά οι ρατσιστικές επιδράσεις της Αμερικής τον κάνουν
να ενεργεί με κακία. Η κοινωνία γέννησε και τρέφει μια ψυχολογία που φέρνει
στην επιφάνεια τα χαμηλότερα, τα πιο ταπεινά ένστικτα των ανθρώπων.
Ειχα μια εντελώς διαφορετική συζήτηση μ΄έναν άλλον λευκο που
συναντησα στην Αφρική – που, για μένα, ήταν η προσωποποίηση οσων είχα συζητήσει
με τον πρεσβευτη. Σ΄όλο μου το ταξιδι ήξερα φυσικά πως ήμουν υπο αδιάκοπη
παρακολούθηση. Ο πράκτορας ήταν ιδιαίτερα αδιάκριτος και απεχθής.Δεν είμαι
σίγουρος για ποιόν δούλευε, καθώς δεν το φανέρωσε ποτέ, αλλιώς θα τό
΄λεγα.Οπωσδήποτε μ ενοχλησε ιδιαίτερα όταν καταλαβαα πως δεν μπορούσα να φάω
ένα πιάτο φαί στο ξενοδοχείο χωρίς να τον δω κάπου τριγύρω να με παρακολουθεί.
Λες και ήμουν ο Ντίλιγκερ ή κατι τέτοιο.
Ένα πρωί σηκώθηκα από το τραπέζι,
πήγα εκεί που βρισκόταν και του είπα πώς ήξερα ότι με παρακολουθούσε και αν
ήθελε να μάθει κάτι γιατι δεν με ρωτούσε; Άρχισε να συμπεριφέρεται σαν να ήταν
πολύ ανώτερος άνθρωπος για να κατέβει στο επίπεδό μου. Τότε του είπα κατάμουτρα
πώς ήταν βλάκας, πώς δεν ήξερε ούτε εμένα ούτε αυτά που υποστήριζα κι έτσι ήταν
ένας από τους ανθρώπους που αφηναν κάποιον άλλον να σκέφτεται γι΄αυτούς. Κι ότι
, όποια δουλειά κι αν έκανε ένας άνθρωπος, τουλάχιστον θα ΄πρεπε να είναι
ικανός να σκέφτεται μονάχος του.Αυτό τον ενόχλησε. Δεν το σχολίασε όμως.
Σύμφωνα με αυτά που έλεγε, ήμουν
αντιαμερικανος, άπατρις , επαναστατης ανατρεπτικος και πιθανως κομμουνιστής.Του
είπα πως αυτά που έλεγε αποδείκνυαν μονάχα πόσο λίγα καταλάβαινε για μένα. Του
είπα πώς το μονο πράγμα θα μπορούσε να με βρει ένοχο το FBI, η CIA ή οποιοσδήποτε άλλος, ήταν ότι είχα ανοιχτό
μυαλό.Είπα πώς γύρευα την αλήθεια και προσπαθούσα να ζυγισω – αντικειμενικά –
τα πάντα σύμφωνα με την αξία τους. Είπα πως ήμουν ενάντια στην περιοριστική
σκέψη και στις περιοριστικές κοινωνίες. Είπα πώς σέβομαι το δικαίωμα κάθε
ανθρωπου να να πιστεύει ό,τι η σκέψη του το λέει πως είναι σωστό και ότι
πιστευα πώς ολοι οι άλλοι έπρεπε να σέβονται το δικαίωμά μου να πιστεύω αυτά τα
πράγματα.
Ο σούπερ πράκτορας άρχισε τότε μια
κουβέντα για τις απόψεις μου σχετικά με τους «Μαύρους Μουσουλμάνους». Τον
ρώτησα αν το αρχηγείο δεν τον είχε πληροφορήσει ότι οι πεποιθήσεις και η
νοοτροπία μου είχαν αλλαξει. Του είπα πώς το Ισλάμ στο οποίο πίστευα τώρα ήταν
το Ισλάμ που διδασκόταν στη Μέκκα – πώς δεν υπήρχε άλλος Θεός απ΄τον Αλλάχ και
ότι ο Μωάμεθ ιμπν Αμπντουλλάχ που έζησε στην Ιερή Πόλη εδώ και χίλια τετρακόσια
χρονια ήταν ο τελευταίος Αγγελιοφόρος του Αλλάχ.
` Σχεδόν από την πρώτη στιγμή υπέθεσα
κάτι∙άρπαξα την ευκαιρία για να ξετινάξω αυτόν τον σούπερ πράκτορα. Από το
άμετρο υποκειμενισμο του για κάθε πράγμα σχεδόν που ρωτουσε και που έλεγε, είχα
συμπεράνει κάτι και του το είπα: «Ξέρεις, νομιζω πως είσαι Εβραίος με
αγγλοποιημένο όνομα».Η έκφραση που πηρε αυθόρμητα με έκανε να καταλάβω πως είχα
βρει το κουμπί του. Με ρώτησε πώς το ήξερα. Του είπα πώς είχα μεγάλη για τα πώς
μου επιτίθενται οι Εβραίοι, και συνήθως τους αναγνώριζα. Του είπα πώς το μονο
πράγμα για το οποίο κατηγορούσα τους Εβραίους ήταν ότι οι περισσότεροι ήταν
υποκριτές όταν ισχυρίζονταν ότι είναι φίλοι του μαύρου Αμερικανου κι ότι μ΄ενοχλουσε
που τόσο συχνά μ΄έλεγαν αντισημίτη όταν έλεγα πράγματα που ήξερα πώς είναι
απολύτως αληθινά για τους Εβραίους. Του είπα πως ναι, αναγνώριζα πως ο Εβραίος
ήταν αναμεσα σε όλους τους άλλους λευκούς ο πιο ενεργητικος,κι ο πιο φωνακλάς,
ο πιο ανοιχτοχέρης «ηγετης» και «φιλελεύθερος» στο κίνημα των πολιτικών
δικαιωμάτων των νέγρων. Αλλά είπα πώς συγχρόνως ήξερα ότι ο Εβραίο έπαιζε αυτό
το ρολο για έναν πολύ προσεκτικά επιλεγμένο στρατηγικό λόγο: όσο πιο πολύ οι
διακρίσεις επικεντρώνονταν εναντίον των
νέγρων στην Αμερική τόσο περισσότερο οι προκαταλήψεις των λευκών χριστιανών θα
κρατιώνταν μακρια από τους Εβραίους. Είπα πως για μένα απόδειξη πως οι θέσεις
πολλών Εβραίων για τα πολιτικά δικαιώματα δεν ήταν ειλικρινείς,είναι πως συχνά
στο Βορρά, οι πιο ένθερμοι οπαδοί του διαχωρισμού ήταν οι ίδιοι οι Εβραίοι.
Κοιταξτε όλα περίπου τα πράγματα όπου ο μαύρος άνθρωπος προσπαθει να
«ενσωματωθεί». Αν οι Εβραίοι δεν είναι οι ιδιοκτήτες ήαν δεν είναι σε
διευθυντικές θέσεις, τότε έχουν τις περισσότερες μετοχές ή έχουν άλλες
σημαντικές θέσεις- εξασκούν πραγματικα την επιρροή τους; Όχι!
Και μια ακόμα σαφέστερη απόδειξη για μένα του πώς οι Εβραίοι βλέπουν στ΄αλήθεια τους νεγρους, είπα, είναι αυτό που συνέβαινε αναπόφευκτα όταν ένας νέγρος μετακόμιζε σε μια γειτονιά με πολλούς Εβραίους. Ποιοι λευκοί φεύγουν πρώτοι; Οι Εβραίοι! Γενικά σ΄αυτές τις περιπτώσεις μερικοί λευκοί ξεμένουν∙είναι Ιρλανδοί καθολικοί, είναι Ιταλοί∙ σχεδόν ποτέ δεν είναι Εβραίοι. Και τι ειρωνία, οι ίδιοι οι Εβραίοι συνεχίζουν να έχουν προβλήματα στο να γίνουν αποδεκτοί».
Και μια ακόμα σαφέστερη απόδειξη για μένα του πώς οι Εβραίοι βλέπουν στ΄αλήθεια τους νεγρους, είπα, είναι αυτό που συνέβαινε αναπόφευκτα όταν ένας νέγρος μετακόμιζε σε μια γειτονιά με πολλούς Εβραίους. Ποιοι λευκοί φεύγουν πρώτοι; Οι Εβραίοι! Γενικά σ΄αυτές τις περιπτώσεις μερικοί λευκοί ξεμένουν∙είναι Ιρλανδοί καθολικοί, είναι Ιταλοί∙ σχεδόν ποτέ δεν είναι Εβραίοι. Και τι ειρωνία, οι ίδιοι οι Εβραίοι συνεχίζουν να έχουν προβλήματα στο να γίνουν αποδεκτοί».
Λέγοντάς τα αυτά, ξερω πώς θ΄ακούσω
και πάλι να με λένε «αντισημίτη». Σύμφωνοι! Αλλά η αλήθεια είναι αλήθεια.
Η πολιτικη αντιπαράθεση κυριαρχούσε
στην αμερικάνικη σκηνή όσο εγώ ταξίδευα στο εξωτερικο αυτή τη φορά. Στο Κάιρο
και στην Άκκρα,τα αμερικάνικα πρακτορεία με υπερατλαντικά τηλεφωνήματα,
έσπευδαν να με ρωτήσουν ποιόν ευνοούσα , τον Τζόνσον ή τον Γκολντγουώτερ;
Έλεγα πώς πίστευα πώς, όσον αφορα το
μαυρο Αμερικανό, κι οι δυο ήταν περίπου το ιδιο. Πίστευα πως, για τον μαύρο, η
επιλογή, ήταν ανάμεσα στον Τζόνσον, την αλεπού και τον Γκόλντγουώτερ, το λύκο.
«Συντηρητισμος»στην αμερικάνική
πολιτική σημαίνει: «Ας κρατήσουμε τους αραπάδες στη θεση τους». Και
«φιλελευθερισμός» σημαίνει: « Ας κρατήσουμε τους νέγρους στη θέση τους – αλλά
πες τους πώς θα τους μεταχειριστούμε κάπως καλύτερα∙ας τους κοροϊδέψουμε λίγο
παραπάνω με περισσότερες υποσχέσεις». Ανάμεσα σ΄αυτές τις δυο επιλογές πίστευα
πως ο μαύρος Αμερικάνος είχε μονάχα να διαλέξει από ποιόν θέλει να φαγωθει, από
την «φιλελεύθερη» αλεπού ή από τον «συντηρητικο λύκο»- γιατί κι οι δυο θα τον
έτρωγαν.
Δεν προτιμούσα τον Γκόλντγουώτερ από
τον Τζόνσον , εκτός από το ότι στη φωλια του λύκου θα ήξερα πάντα τι μου
γίνεται∙θα πρόσεχα τον επικίνδυνο λύκο περισσότερο απ΄οσο την ευλύγιστη, πονηρή
αλεπού.
Το ίδιο το γρύλισμα του λύκου θα με κρατούσε σε εγρήγορση, έτοιμο για μάχη προκειμένου να επιζήσω, ενώ η πονηρή αλεπου θα μπορούσε να με αποκοιμισει και να με ξεγελάσει. Θα σας δώσω μια εικόνα της αλεπούς. Όταν η δολοφονία στο Νταλλας έκανε τον Τζόνσον πρόεδρο , ποιος ηταν ο πρώτος άνθρωπος που ζήτησε; ¨Η ο καλύτερός του φίλος, ο «Ντίκυ», ο Ρίτσαρντ Ράσσελ από τη Γεωργία. Τα πολιτικα δικαιώματα είναι ηθικό ζήτημα δήλωνε ο Τζόνσον σ΄ολον τον κόσμο- ενώ ο καλύτερός του φίλος ήταν ο Νότιος ρατσιστής που ενορχήστρωνε την αντίδραση στα πολιτικά δικαιώματα.Πώς θα φαινόταν κάποιος σερίφης που θα δήλωνε πώς εναντιώνεται στις ληστείες τραπεζών να έχει καλύτερό του φίλο τον Τζέσε Τζαίημς;
Το ίδιο το γρύλισμα του λύκου θα με κρατούσε σε εγρήγορση, έτοιμο για μάχη προκειμένου να επιζήσω, ενώ η πονηρή αλεπου θα μπορούσε να με αποκοιμισει και να με ξεγελάσει. Θα σας δώσω μια εικόνα της αλεπούς. Όταν η δολοφονία στο Νταλλας έκανε τον Τζόνσον πρόεδρο , ποιος ηταν ο πρώτος άνθρωπος που ζήτησε; ¨Η ο καλύτερός του φίλος, ο «Ντίκυ», ο Ρίτσαρντ Ράσσελ από τη Γεωργία. Τα πολιτικα δικαιώματα είναι ηθικό ζήτημα δήλωνε ο Τζόνσον σ΄ολον τον κόσμο- ενώ ο καλύτερός του φίλος ήταν ο Νότιος ρατσιστής που ενορχήστρωνε την αντίδραση στα πολιτικά δικαιώματα.Πώς θα φαινόταν κάποιος σερίφης που θα δήλωνε πώς εναντιώνεται στις ληστείες τραπεζών να έχει καλύτερό του φίλο τον Τζέσε Τζαίημς;
Τον Γκολντγουώτερ
ως άνθρωπο τον σεβόμουν, γιατι φανέρωνε τις αληθινές του πεποιθήσεις – πράγμα
που σπάνια γίνεται στην πολιτική σήμερα. Δεν καλόπιανε τους ρατσιστές
μοιράζοντας ταυτόχρονα χαμόγελα στους οπαδούς της «ενσωμάτωσης». Πιστευα πώς ο
Γκόλντγουώτερ δεν θα κρατούσε μια τόσο αντιδημοφιλή σταση αν δεν το πίστευε. Έλεγε ξερα στο μαύρο πώς
δεν ήταν με το μέρος του και πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι πάντα οι μαυροι
προχωρούσαν περισσοτερο όταν έπρεπε να ξεσηκωθούν ενάντια σ΄ένα σύστημα που
έβλεπαν καθαρά ότι ήταν εναντίον τους.Με τα ασταταμάτητα νανουρίσματα που του
τραγουδούν οι φιλελευθερες αλεπούδες, ο νέγρος έγινε επαίτης.Αλλά ο Νότιος
νέγρος, αντιμετωπίζοντας τον λευκο που του δείχνει τα δόντια, ξεσηκώθηκε να
πολεμήσει για την ελευθερία του- πολύ προτού γίνει αυτό στο Βορρά.
Οπωσδήποτε δεν πίστευα πώς ο Γκολντγουώτερ
ήταν καλύτερος από τον Τζόνσον για τον μαύρο,και το αντίστροφο. Δεν βρισκόμουν
στις Ηνωμένες Πολιτείες τον καιρό των εκλογών, αλλά αν ήμουν, δεν θα είχα μπει
στο δίλημμα να ψηφίσω κανέναν από τους δύο υποψήφιους για την προεδρία, και δεν
θα συνιστουσα σε κανενα μαύρο να το κανει.Τελικά ο Τζόνσον είναι στο Λευκο Οίκο – και οι ψήφοι
των μαύρων συνετέλεσαν αποφασιστικά στο να νικήσει με τη μεγάλη διαφορά που
ήθελε. Αν έβγαινε ο Γκολντγουώτερ, το μονο που έχω να πώ είναι ότι οι μαύροι θα
ήξεραν τουλάχιστον ότι έχουν να κάνουν μ΄ένα λύκο που γρυλίζει τίμια παρά με
μια αλεπού που θα μπορούσε να τους έχει μισοχωνέψει προτού καταλάβουν πώς τους
καταβροχθίζει.
Εξακολουθούσα να αντιμετωπίζω κάθε
είδους προβλήματα προσπαθώντας να αναπτύξω τη μαύρη εθνικιστική οργάνωση που
ήθελα να δημιουργήσω για τον Αμερικανο νέγρο. Γιατί μαύρος εθνικισμός; Λοιπόν,
στην ανταγωνιστική αμερικανική κοινωνία,πώς μπορεί να υπάρξει ασπρό-μαυρη
αλληλεγγύη προτού υπάρξει μαύρη αλληλεγγύη; Αν θυμάστε, στην παιδική μου ηλικία
είχα έρθει σ΄επαφή με τις διδασκαλίες περί μαύρου εθνικισμού του Μάρκους
Γκάρβεϋ – που,άλλωστε , όπως μου είχαν πει, είχαν οδηγήσει στη δολοφονία του
πατέρα μου. Ακόμα κι όταν ήμουν οπαδός του Ελιγιά Μουχάμμαντ, είχα απόλυτη
συνείδηση πως η πολιτική, οικονομική και κοινωνική φιλοσοφία του μαύρου
εθνικισμού είχε την ικανότητα να ενσταλάζει στους μαύρους την φυλετική
αξιοπρέπεια, την παρόρμηση και την εμπιστοσύνη που η μαυρη φυλή χρειάζεται
σήμερα για να σηκωθεί όρθια, να σταθεί στα πόδια της, να ξεφορτωθει τις πληγές
της και να πάρει μια θέση για τον εαυτό της.
Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που
στο να δημιουργήσω την οργάνωση που ήθελα – μια οργάνωση αποκλειστικά για
μαύρους, που για τελικό στόχο της είχε να βοηθήσει στη δημιουργία μιας
κοινωνίας όπου θα μπορούσε να υπάρξει τίμια αδελφοσύνη λευκών και μαύρων – ήταν
ότι η πρωτινή μου δημόσια εικόνα, η
παλια μου εικόνα του λεγόμενου «Μαύρου Μουσουλμάνου», εξακολουθούσε να με
μπλοκάρει. Προσπαθουσα βαθμιαία να αλλάξω αυτην την εικόνα. Προσπαθούσα
ν΄αλλάξω πορεία, έτσι που η κοινή γνώμη, ιδιαίτερη οι νέγροι, να με βλέπουν
διαφορετικά. Δεν ήμουν λιγότερο οργισμένος απ΄όσο παλιότερα, αλλά συγχρονως, η
αληθινή αδελφοσύνη που είχα ζήσει στους Ιερους Τόπους με είχε επηρεάσει, ώστε
να αναγνωρίζω πώς η οργή μπορεί να τυφλώσει την ανθρώπινη ματιά.
Κάθε στιγμή ελεύθερου χρόνου που
έβρισκα, κουβέντιαζα πολύ με ανθρωπους που γνώριζα στο Χάρλεμ κι έκανα πολλές
ομιλίες λέγοντας: «Το αληθινο Ισλάμ με δίδαξε πώς χρειάζονται όλα τα
θρησκευτικά, πολιτικά, οικονομικά, ψυχολογικά και φυλετικά συστατικά ή
χαρακτηριστικά για να ολοκληρωθεί η ανθρώπινη οικογένεια και η ανθρώπινη
κοινωνία».
»Από τότε που έμαθα την αλήθεια στη
Μέκκα, κατέληξα ανάμεσα στους πιο αγαπημένους φίλους μου να έχω πιστούς όλων
των θρησκειών – χριστιανούς, εβραίους, βουδιστές, ινδουιστές, αγνωστικιστές,
ακόμα και άθεους! Έχω φίλους που θεωρούνται καπιταλιστές, σοσιαλιστές και
κομμουνιστές!Μερικοί από τους φίλους μου είναι μετριοπαθείς, συντηρητικοί,
άλλοι εξτρεμιστές – μερικοί ακομα και μπαρμπα-Θωμάδες! Οι φίλοι μου σήμερα
είναι μαύροι, μελαψοί,κόκκινοι, κίτρινοι και λευκοί!».
Έλεγα στους ακροατές μου στους
δρόμους στο Χάρλεμ ότι μονο η όταν η ανθρωπότητα θα υποτασσόταν στον Ένα Θεό
που δημιουργησε τα πάντα – τότε μόνο η ανθρωπότητα θα πλησίαζε σ΄αυτήν την
«ειρήνη» για την οποια ακούγονται τόσες
πολλές κουβέντες… αλλά για την οποία τόσα λίγα γίνονται.
Έλεγα πώς στο αμερικανικό φυλετικό
επίπεδο, έπρεπε να προσεγγίσουμε τον αγώνα του μαύρου ενάντια στο ρατσισμο του
λευκού ανθρωπου σαν ανθρώπινο πρόβλημα, ότι επρεπε να ξεχάσουμε την υποκριτική
πολιτική και την προπαγάνδα. Έλεγα πως κι οι δύο φυλές, ως ανθρώπινα όντα, είχαν την υποχρέωση, την ευθύνη να βοηθήσουν
να λυθεί το ανθρώπινο προβλημα της Αμερικής. Οι λευκοί καλής θέλησης
έπρεπε μονάχοι τους να συνειδητοποιήσουν
πολύ περισσότερο ότι μαζι με τα ίσα δικαιώματα θα έπρεπε να υπάρχει και η
ανάληψη των ευθυνών.
Ήξερα, καλύτερα από τους
περισσότερους νέγρους, πως πολλοί λευκοί αληθινά ήθελαν να δουν να λύνονται τα
αμερικανικά φυλετικά προβλήματα. Ήξερα πώς πολλοί λευκοί ήταν τόσο απελπισμένοι
όσο κι οι νέγροι.Θα πρέπει να λάμβανα ακόμα και πενήντα γράμματα, μερικές
μέρες, από λευκούς.Οι λευκοί σε συγκεντρώσεις με περιτριγύριζαν ρωτώντας με,
αφού τους είχα μιλήσει: « Τι μπορεί να κάνει ένας ειλικρινής λευκός;»
Όταν το λέω τώρα, με κάνει να
σκέφτομαι εκείνη την κοπελίτσα του κολλεγίου, που σας μίλησα γι΄αυτήν, εκείνη
που πήρε το αεροπλάνο απ΄το κολλέγιο της στη Νέα Αγγλία και κατέβηκε στη Νέα
Υόρκη κι ήρθε και με βρήκε στο εστιατόριο του Εθνους του Ισλάμ στο Χάρλεμ, κι
εγώ της είχα πει πώς «τίποτε» δε μπορούσε να κάνει. Λυπάμαι που της το είπα
αυτό. Θα ήθελα τώρα να είχα τ΄ονομα της, το τηλέφωνό της ή τη διεύθυνσή της,
για να της πω αυτό που λέω στους λευκούς σήμερα, όταν παρουσιάζονται
ειλικρινείς και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με ρωτούν αυτό που με είχε ρωτήσει
κι εκείνη.
Το πρώτο πράγμα που τους λέω είναι
πώς,τουλάχιστον όσον αφορα τη δική μου οργάνωση μαύρου εθνικισμου,την Οργάνωση
Αφροαμερικανικής Ενότητας, δεν μπορούν να γίνουν μέλη. Πιστεύω βαθιά πως οι
λευκοί που θέλουν να γίνουν μέλη μαύρων οργανώσεων απλώς βρίσκουν τον
ευκολότερο τρόπο να ησυχάσουν τη συνείδησή τους. Με το να μας γυροφέρνουν
«αποδεικνύουν» ότι είναι «μαζί μας».Αλλα η σκληρή αλήθεια είναι ότι αυτό δεν
βοηθάει στη λύση του αμερικανικού φυλετικού προβλήματος. Οι νέγροι δεν είναι
ρατσιστές. Εκεί που οι λευκοί πρέπει να «αποδείξουν» την ειλικρίνειά τους δεν
είναι ανάμεσα στα μαύρα θύματα,αλλα στο πεδίο μάχης, εκεί που υπάρχει αληθινά ο ρατσισμός της Αμερικής –
στις δικές τους κοινότητες. Ο ρατσισμος της Αμερικής κυριαρχεί αναμεσα στους
λευκούς. Εκεί πρέπει να δουλέψουν οι ειλικρινεις λευκοί που πραγματικά θέλουν
να πετύχουν κάτι.
Πέρα απ΄αυτό, δεν έχω τίποτε εναντία
σε οποιουσδήποτε ειλικρινείς λευκούς όταν λέω πώς, γενικά, και μονο η παρουσία
λευκών αυτόματα κάνει τη μαύρη οργάνωση λιγότερο αποτελεσματική. Ακόμα και τα
καλύτερα λευκά μέλη, θα εμπόδιζαν τους νέγρους να ανακαλύψουν τι μπορουν να
κάνουν για τον εαυτο τους, δουλεύοντας για τον εαυτός τους , ανάμεσα στους
ομοίους τους, στις δικές τους κοινότητες.
Ασφαλώς δε θέλω να προσβάλω κανέναν,
αλλά θα πρέπει να πω πως ποτέδεν εμπιστεύτηκα πραγματικά αυτού του είδους τους
λευκούς, που πάντα δείχνουν τόση προθυμία να είναι ανάμεσα στους νέγρους ή να
περνούν τις ώρες τους σε νέγρικες κοινότητες. Δεν εμπιστεύομαι αυτούς τους
λευκούς που τους αρεσει να έχουν συνέχεια γύρω τους τους νέγρους. Δεν ξέρω –
αυτό το αίσθημα ίσως να είναι ένα απομεινάρι απ΄τα χρόνια που αλήτευα στο
Χάρλεμ κι όλοι εκείνοι οι κοκκινόπροσωποι, μεθυσμένοι λευκοί στα ξενυχτάδικα αρπάζανε
κάποιο νέγρο και του λέγαν: «Θέλω μονάχα να ξέρεις ότι αξίζεις όσο κι εγώ» .Κι
ύστερα ξανάμπαιναν στα ταξί τους και
στις μαύρες λιμουζίνες τους και ξαναγύριζαν στο κέντρο, όπου ζούσαν κι
εργάζονταν, εκεί που καλύτερα να μην πάταγε το πόδι του μαύροςμ,εκτός κι αν
ήταν υπηρέτης.Αλλά, οπωσδήποτε ξέρω πώς κάθε φορά που λευκοί μπαίνουν σε μια
μαύρη οργάνωση, βλέπεις πολύ γρήγορα τους μαύρους ν΄ακουμπάνε πάνω τους για την
οικονομική υποστήριξή της και , πριν καλά- καλά το καταλάβεις, ένας μαυρος
μπαίνει στη μόστρα μ΄έναν τίτλο, αλλά οι
λευκοί , με τα λεφτα τους, είναι αυτοί που έχουν πραγματικά τον έλεγχο.
Λέω σε ειλικρινείς λευκούς:
«Εργαστείτε σε συνεργασία μαζί μας – κι ας δουλεύει ο καθένας ανάμεσα στους
δικούς του». Οι ειλικρινείς λευκοί ας βρουν άλλους λευκούς, αν μπορούν, που να
πιστεύουν τα ίδια , κι ας σχηματίσουν τις δικές τους αποκλειστικά λευκές
ομάδες, για να εργαστουν προσπαθώντας να πείσουν τους άλλους λευκούς, που
σκέφτονται και συμπεριφέρονται τόσο ρατσιστικά.Οι ειλικρινείς λευκοί ας πάνε να
διδάξουν τη μη βία στους λευκούς!
Θα σεβομαστε απόλυτα τους λευκούς
συνεργάτες μας. Θα τους αξιζει κάθε εκτίμηση. Στο μεταξύ εμείς θα εργαζόμαστε
ανάμεσα στους δικούς μας, στις δικές μας μαύρες κοινότητες – δείχνοντας και
διδάσκοντας σε μαύρους ανθρωπους, με τρόπους που μονάχα άλλοι μαύροι άνθρωποι
μπορούν να διδαξουν, ότι ο μαύρος πρέπει να βοηθήσει τον εαυτο του.Δουλεύοντας
ξεχωριστα, οι ειλικρινείς λευκοί κι οι
ειλικρινείς μαύροι, στην πραγματικότητα θα δουλεύουνε μαζί.
Με την αμοιβαία ειλικρίνεια ίσως
μπορέσουμε να δείξουμε ένα δρόμο για τη σωτηρία της ψυχής της Αμερικής. Μπορεί
μονάχα να σωθει αν τα ανθρωπινα δικαιώματα και η αξιοπρέπεια γινουν σεβαστα
ολοκληρωτικά και για τον μαυρο. Μόνο τέτοιες, αληθινές, γεμάτες σημασία
πράξεις, σαν αυτές που έχουν που έχουν σαν ειλικρινές κίνητρο ένα βαθύ αίσθημα
ανθρωπισμου και ηθικής ευθύνης, μπορούν να φτασουν στις βασικές αιτίες που
παράγουν τις φυλετικές εκρήξεις στην Αμερική σήμερα. Αλλιώς οι φυλετικές
εκρήξεις θα γίνονται όλο και χειρότερες. Ασφαλώς τίποτα δε θα λυθεί ρίχνοντας
πάνω σε μένα και σε άλλους μαύρους, δήθεν «εξτρεμιστές» και «δημαγωγούς», το
φταίξιμο για το ρατσισμο που υπάρχει στην Αμερική.
Μερικές φορες τόλμησα να ονειρευτώ
ότι μια μέρα η ιστορια μπορεί ακόμα να λέει πώς η φωνή μου- που ενόχλησε την
αυταρέσκεια του λευκού, την υπεροψία του και τη βολή του – ότι η φωνή μου
βοήθησε να σωθεί η Αμερική από μια σοβαρή, πιθανως μοιραία , καταστροφή.
Ο στόχος είναι πάντα ο ίδιος, μ΄όλο
που οι προσεγγίσεις μπορεί να είναι τόσο διαφορετικές όσο η δική μου και οι μη
βίαιες πορείες του δρα Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, που δείχνουν τη βαναυσότητα και την
κακία του λευκού ενάντια σε ανυπεράσπιστους μαύρους.Και στο φυλετικό τοπίο
αυτής της χώρας σήμερα, μπορεί ο καθένας να μαντέψει ποια απ΄τις δύο «ακραίες»
αυτές προσεγγίσεις των προβλημάτων του μαύρου ανθρώπου μπορεί σήμερα να
κινδυνεύει περισσσότερο από το μοιραίο – ο «μη βίαιος» δρ Κινγκ ή εγώ, ο
«βίαιος».
Ό,τι κάνω σήμερα, το θεωρώ επείγον. Σε κάθε
άνθρωπο έχει δοθεί ορισμένος μονο χρόνος για να εκπληρώσει το έργο της ζωής
του, όποιο κι αν είναι. Η δική μου ζωή, ειδικά, ποτέ δεν έμεινε κολλημμένη
κάπου για πολύ. Είδατε πώς σ΄ολη μου τη ζωή γνώρισα δραστικές και απρόσμενες
αλλαγές.
Είμαι απλώς αντικειμενικός όταν λέω
πως οποιαδήποτε στιγμή της μέρας ή της νύχτας μπορεί ν΄αντιμετωπίσω το θάνατο.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα μετα το τελευταιο ταξίδι που έκανα στο εξωτερικό. Είδα τη
φύση των πραγματων που συμβαίνουν και πράγματα από πηγές αξιόπιστες.
Το ότι σκέφτομαι το θάνατο δε
μ΄ενοχλεί, όπως ίσως μερικούς ανθρώπους. Ποτέ δεν πίστευα πώς θα ζήσω αρκετα
ώστε να γεράσω. Ακόμα και προτού γίνω μουσουλμάνος – όταν ήμουν ένας
αβανταδόρος στη ζούγκλα του γκέτο κι ύστερα ένας εγκληματίας στη φυλακή – πάντα
είχα στο μυαλο μου ότι θα πέθαινα από βίαιο θάνατο. Πραγματικά, το έχουμε στην
οικογένειά μου. Ο πατέρας μου κι οι περισσότεροι αδελφοί του πέθαναν βίαια – ο
πατέρας εξ αιτίας αυτών που πίστευε. Με λίγα λόγια, αν υπολογίσουμε αυτά που
πιστεύω, ύστερα προσθέσουμε και το ταμπεραμέντο μου, συν την εκατό τοις εκατο
αφοσίωσή μου σε ό,τι πιστεύω, αυτά είναι τα συστατικά που πρακτικά αποκλείουν
να πεθάνω σε μεγάλη ηλικία.
Έδωσα σ΄αυτό το βιβλίο τόσον πολύ
από τον χρόνο μού επειδή πιστεύω,κι ελπίζω, πως αν πω την ιστορία της ζωής μου
με πληρότητα κι εντιμότητα, αν διαβαστεί αντικειμενικά μπορει ν΄αποδειχτεί μια
μαρτυρία που να εχει αξία για την κοινωνία.
Πιστεύω πως ένας αντικειμενικός
αναγνώστης μπορεί να δει πώς στην κοινωνία στην οποία έζησα ως μαύρος, εδώ στην
Αμερική, ήταν περίπου αναποφευκτο να καταλήξω στη φυλακή. Συμβαίνει σε τόσους
χιλιάδες νεαρούς μαύρους.
Πιστεύω ότι ένας αντικειμενικός
αναγνωστης μπορει να καταλάβει πώς όταν άκουσα ότι «ο λευκός άνθρωπος είναι ο
διάβολος», έχοντας τις δικές μου εμπειρίες ήταν αναπόφευκτο ν΄ανταποκριθώ
θετικά.΄Υστερα, τα επόμενα δώδεκα χρόνια της ζωής μου ήταν αφιερωμένα στην
προπαγάνδα αυτής της ιδέας στους μαύρους.
Πιστεύω , ελπίζω, ότι ο
αντικειμενικός αναγνωστης, παρακολουθώντας τη ζωή μου- τη ζωή ενός μόνο νέγρου
απ΄όσους ανατράφηκαν στο γκέτο – μπορεί ν΄αποκτήσει μια καλύτερη εικόνα για τα
μαύρα γκέτο που διαμορφώνουν τη ζωή και τη σκέψη όλων σχεδόν και των 22
εκατομμυρίων νέγρων που ζουν στην Αμερική.
Όλο και περισσότερο είναι κάθε χρόνο
σ΄αυτά τα γκέτο οι έφηβοι όπως κι εγώ – που έχουν τους λάθος ήρωες και
υφιστανται λάθος επιρροές. Δεν λέω πώς όλοι τους γίνονται παράσιτα όπως ήμουν
εγώ. Ευτυχως, οι περισσότεροι δεν γίνονται. Αλλά και οι λίγοι, προστίθενται
κάθε χρονο στο χορό των όλων και πιο επιζήμιων, επικίνδυνων κακοποιών.Το FBI πριν
λίγο καιρό συνέταξε μια αναφορά για τη συγκλονιστική αύξηση της
εγκληματικότητας από το τέλος του Β’ Παγκοσμιου Πολέμου και μετα , 10-12% κάθε
χρόνο. Η αναφορα δεν το ΄λεγε με τόσα πολλα λόγια, αλλά εγώ λέω πώς το
μεγαλύτερο μέρος αυτής της αύξησης της εγκληματικότητας κυοφορείται κάθε χρόνο
στα μαύρα γκέτο που η ρατσιστική αμερικανική κοινωνία επιτρέπει να υπάρχουν.
Στο «μακρυ καυτο καλοκαίρι»του1964, στις ταραχές σ΄ολες τις μεγάλες πόλεις των
Ηνωμένων Πολιτειών, οι κοινωνικά απόκληροι μαύροι του γκέτο ήταν πάντα στην
πρώτη γραμμη.
Φέτος, το 1965, είμαι σίγουρος πώς
πρόκειται να ξεσπάσουν περισσότερες και χειρότερες ταραχές, και σε άλλες πόλεις
παρά το νομοσχέδιο περί πολιτικών δικαιωμάτων που καθησυχάζει τις συνειδήσεις.
Ο λόγος είναι πώς η αιτία αυτών των εκδηλώσεων,ο ρατσιστικός καρκίνος στην
Αμερική, αφέθηκε για πολύ καιρο ανενόχλητος.
Πιστεύω πως θα ήταν σχεδόν αδύνατον
να βρεθει οπουδήποτε στην Αμερική ένας μαύρος που να έζησε βαθύτερα στη λάσπη
της ανθρωπινης κοινωνίας απ΄οσο εγώ.΄Η ένας μαύρος που να ήταν περισσότερος
αδαής απ΄όσο ήμουν εγώ. Ή ένας μαύρος που να υπέφερε περισσότερα βασανα στη ζωή
του. Αλλά μονάχα μετα το βαθύ σκοτάδι μπορει να έρθει το πιο άπλετο φως∙μόνο
μετά τον έσχατο πονο μπορεί να έρθει η μεγαλύτερη χαρα. Μόνο μετα τη σκλαβια
και τη φυλακή μπορεί κανείς να εκτιμήσει καλύτερα την ελευθερία.
Η μεγαλύτερη έλλειψή μου, ήταν
πιστεύω, πως δεν έχω το είδος μόρφωσης που θα ήθελα να είχα αποκτήσει – να έχω
γίνει δικηγορος ίσως.Πραγματικά πιστεύω πως θα γινόμουν καλός δικηγόρος. Πάντα
αγαπούσα τους λεκτικούς διαξιφισμούς και την προκληση. Πιστέψτε με, αν είχα
καιρο, ακομα και τωρα, δεν θα ντρεπόμουν καθολου να ξαναγυρισω σε οποιοδήποτε
δημόσιο σχολείο της Νέας Υόρκης και να συνεχίσω από εκεί που σταμάτησα και να
προχωρήσω μέχρι να πάρω ένα δίπλωμα. Γιατί δεν διαθέτω κανένα από τ΄ακαδημαϊκά
εφόδια για τα τόσα πολλά ενδιαφέροντα μου. Για παράδειγμα, αγαπώ τις γλώσσες.
Θα ήθελα να ήμουν ένας καλός γλωσσολόγος. Δεν ξερω τίποτε πιο απογοητευτικό από
το να είσαι με ανθρώπους που μιλάνε για κατι που δεν καταλαβαίνεις. Ιδιαίτερα
όταν είναι άνθρωποι που η εμφάνισή τους είναι ίδια με τη δική σου. Στην Αφρική,
άκουσα να μιλιούνται γλώσσες όπως η χάουζα και η σουαχίλι, κι εγώ στεκόμουν
εκεί σαν μικρό παιδί, περιμένοντας καποιος να μου πει τι έλεγαν. Ποτέ δεν θα
ξεχάσω πόσο αμορφωτος ένιωθα.
Θα μ΄αρεσε πολύ να σπουδάσω, εννοώ
να σπουδάσω πλατιά, γιατί έχω πολύ ανοιχτούς ορίζοντες. Ενδιαφέρομαι σχεδόν για
κάθε θέμα που μπορείτε ν΄αναφέρετε. Ξέρω ότι αυτός είναι ο λόγος που κατέληξα
να συμπαθήσω ως άτομα μερικούς δημοσιογράφους ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών
συζητήσεων όπου έλαβα μέρος και να σέβομαι το μυαλο τους – γιατί, ακομα κι αν
σχεδόν πάντα διαφωνούσαν μαζί μου στο φυλετικο θέμα, κράτησαν τα ματια τους
ανοιχτα κι αντικειμενικά απέναντι στην αληθεια των όσων συμβαίνουν σ΄αυτόν τον
κόσμο. Ο Ιρβ Κούπσινετ στο Σικάγο, ο Μαρρυ Φάρμπερ, ο Μπάρρυ Γκραίυ κι ο Μαίκ
Ουάλλας στη Νέα Υόρκη, τέτοιοι άνθρωποι. Κι εκείνοι επίσης μου έδωσαν να
καταλάβω πως σέβονταν το μυαλο μου- μ΄έναν τρόπο που ξέρω πως δεν
συνειδητοποίησαν ποτέ. Το ήξερα γιατί συχνα ζητούσαν τη γνώμη μου για θέματα
πέρα από το φυλετικό. Μερικές φορές, μετα τα προγράμματα, καθόμασταν και
κουβεντιάζαμε για διαφορα θέματα επί ώρες. Βλεπετε, οι περισσότεροι λευκοί,
ακόμα κι όταν πιστεύουν πώς ένας νέγρος έχει καποια εξυπναδα, θεωρούν ότι το μονο
θέμα που μπορεί να συζητήσει είναι το φυλετικο. Οι περισσοτεροι λευκοί δεν
πιστεύουν ποτέ ότι οι νέγροι μπορούν να συνεισφέρουν τίποτα σε άλλους τομείς
της σκέψης και των ιδεών. Πρέπει να προσέξτε απλώς πόσο σπάνια θα ακούσετε
λευκούς να ρωτούν νέγρους τι πιστεύουν για το πρόβλημα της παγκοσμιας υγειας ή
για την προσπάθεια να σταλούν άνθρωποι στο φεγγάρι.
Κάθε πρωί όταν ξυπνάω, τώρα ,αισθάνομαι σαν
να έχω μπροστά μου μια ακόμα μέρα δανεική. Σε κάθε πολη, όπου κι αν πάω, για να
κάνω ομιλιες, για να κάνω συγκεντρώσεις της οργάνωσής μου ή για να κάνω κάποια
άλλη δουλειά, μαύροι παρακολουθούν κάθε κίνηση που κάνω, περιμένοντας την
ευκαιρία να με σκοτώσουν. Είπα, δημόσια πολλές φορές πως γνωρίζω ότι έχουν
τις διαταγές τους.Όποιος δεν πιστεύει αυτά που λέω δεν ξέρει τους μουσουλμάνους
του Έθνους του Ισλάμ.
Αλλά από την άλλη έχω την ευλογία να
έχω πιστούς οπαδούς που είναι πιστεύω τοσο αφοσιωμένοι σε μένα όσο ήμουν εγώ
καποτε στον Ελιγιά Μουχάμμαντ. Αυτοι που έχουν βγει στο ανθρωποκυνηγητο πρέπει
να θυμούνται πώς η ζούγκλα κρύβει κι εκείνους που κυνηγούς .
Ξέρω
ακομα πως θα μπορουσα να πεθάνω ξαφνικά στα χέρια κάποιων λευκών
ρατσιστών. Ή θα μπορουσα να πεθάνω στα χέρια κάποιου νέγρου υπηρέτη των λευκών.
Ή θα μπορούσε να είναι κάποιος νέγρος που έχει υποστει πλύση εγκεφάλου, ο
οποίος ενεργώντας συμφωνα με τις δικές τους ιδέες θα βοηθούσε τον λευκο, επειδή
μιλάω για τον λευκο μ΄αυτό τον τρόπο.
Οπωσδήποτε, τωρα, κάθε μέρα ζω σαν
να είμαι ήδη νεκρός∙και θα σας πω τι θα ηθελα να κάνετε εσείς. Όταν θα είμαι νεκρός
– το λέω, γιατί από αυτά που ξέρω, δεν περιμένω να ζήσω αρκετα για να να
διαβάσω τούτο το βιβλιο στην τελική του μορφή – θέλω μονάχα να κοιταξτε να
δείτε αν έχω δίκιο σ΄ό,τι λέω:ότι ο λευκός, από τις εφημερίδες θα με ταυτισει
με το «μισος»
Θα με μεταχειριστεί νεκρό όπως με
μεταχειρίστηκε και ζωντανο, σαν ένα βολικο σύμβολο του «μίσους»- κι αυτό θα τον
βοηθησει ν΄αντικρύσει την αλήθεια∙ το μονο που έκανα εγώ ήταν ότι κράτησα έναν
μεγάλο καθρέφτη για να καθρεφτιστεί, να φανεί η ιστορία των ανείπωτων εγκλημάτων
που η φυλή του διέπραξε στη φυλή μου.
Εσείς παρακολουθείστε. Θα μου
κρεμασουν, στην καλύτερη περιπτωση την ταμπέλα ενός «ανεύθύνου» μαύρου.Πάντα
πίστευα σχετικα μ΄αυτήν την κατηγορία ότι ο μαύρος «ηγέτης» που οι λευκοί
θεωρούν «υπεύθυνο» είναι, αναπόφευκτα, ο μαύρος «ηγέτης» που ποτέ δεν
πετυχαίνει τίποτα. Σαν μαύρος είναι κανείς αποτελεσματικός μονάχα αν ο λευκός
τον θεωρει «ανεύθυνο». Στην πραγματικότητα αυτό το έμαθα απ΄όταν ήμουν παιδί.
Κι από τότε που έγινα κάτι σαν «ηγέτης» των μαύρων εδώ, στη ρατσιστικη κοινωνία
της Αμερικής, κάθε φορά που ο λευκός στεκόταν στο δρομο μου ή μου επετίθετο
σκληρότερα, βεβαιωνόμουν για άλλη μια φορά ότι ήμουν στο σωστο δρομο για τα
συμφέροντα του μαύρου Αμερικανού. Η αντίδραση του λευκού ρατσιστή αυτοματα
μ΄εκανε να ξέρω πώς πρόσφερα σον μαύρο άνθρωπο κατι αξιολογο.
Ναι , αγάπησα το ρόλο του
«δημαγωγού».Ξερω πως οι κοινωνίες συχνά σκοτώνουν τους ανθρώπους που τις
βοηθουσαν ν΄αλλάξουν. Κι αν μπορώ να πεθάνω έχοντας φέρει καποιο φως, έχοντας
προσφέρει κάποια σημαντική αλήθεια που θα βοηθήσει να εξαφανιστεί ο ρατσιστικός
καρκίνος που κατατρώει το σώμα της Αμερικής, τότε όλη η δόξα ανήκει στον
Αλλάχ. Μονο τα σφαλματα ήταν δικά μου.]
Μάλκομ
Χ, αυτοβιογραφία από τον Άλεξ Χάλεϋ, Κουκίδα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου