21/02/1965 Δολοφονείται στη Νέα Υόρκη ο ηγέτης Μάλκολμ Χ (πραγματικό όνομα: Μάλκολμ Λιτλ), ο οποίος υπήρξε μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες του αγώνα για τα δικαιώματα των αφροαμερικανών στις ΗΠΑ
O Μάλκομ Χ υπήρξε ο φλογερότερος ηγέτης του κινήματος των μαύρων στις ΗΠΑ στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Εξέφρασε, ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, την οργή, τον αγώνα και τις προσδοκίες των Αφροαμερικανών.
Από μικρός στους δρόμους του Χάρλεμ, ζυμώθηκε με τον κόσμο του, έζησε στο πετσί του την παρανομία και εγκληματικότητα, μαζί με την ατμόσφαιρα της τζαζ σκηνής, για να καταλήξει στη φυλακή για ένοπλη ληστεία. Εκεί ασπάστηκε το μουσουλμανισμό, ενώ όταν αποφυλακίστηκε εντάχτηκε στο Έθνος του Ισλάμ εκφράζοντας τον ανυποχώρητο και ασυμβίβαστο αγώνα ενάντια στο ρατσισμό των λευκών. Αργότερα ήρθε σε ρήξη με την ηγεσία των Μαύρων Μουσουλμάνων και, ύστερα από το προσκύνημα του στη Μέκκα, άρχιζε να ενστερνίζεται μια ανθρωπιστική και πιο «ανοιχτή», αλλά πάντα αγωνιστική, αντίληψη για το Ισλάμ. Πέθανε δολοφονημένος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Χάρλεμ στις 21 Φεβρουαρίου 1965.
O Μάλκομ Χ υπήρξε ο φλογερότερος ηγέτης του κινήματος των μαύρων στις ΗΠΑ στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Εξέφρασε, ίσως καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, την οργή, τον αγώνα και τις προσδοκίες των Αφροαμερικανών.
Από μικρός στους δρόμους του Χάρλεμ, ζυμώθηκε με τον κόσμο του, έζησε στο πετσί του την παρανομία και εγκληματικότητα, μαζί με την ατμόσφαιρα της τζαζ σκηνής, για να καταλήξει στη φυλακή για ένοπλη ληστεία. Εκεί ασπάστηκε το μουσουλμανισμό, ενώ όταν αποφυλακίστηκε εντάχτηκε στο Έθνος του Ισλάμ εκφράζοντας τον ανυποχώρητο και ασυμβίβαστο αγώνα ενάντια στο ρατσισμό των λευκών. Αργότερα ήρθε σε ρήξη με την ηγεσία των Μαύρων Μουσουλμάνων και, ύστερα από το προσκύνημα του στη Μέκκα, άρχιζε να ενστερνίζεται μια ανθρωπιστική και πιο «ανοιχτή», αλλά πάντα αγωνιστική, αντίληψη για το Ισλάμ. Πέθανε δολοφονημένος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Χάρλεμ στις 21 Φεβρουαρίου 1965.
[Απαντούσα στις ερωτήσεις. Ήξερα πώς ήμουν ξανά πίσω στην Αμερική ακούγοντας τις γνωστές ερωτήσεις του λευκού που αναζητούσε αποδιοπομπαίο τράγο. Η λευκή νεολαία της Νέας Υόρκης σκότωνε αθώους· αυτό ήταν ένα «κοινωνιολογικό πρόβλημα». Αλλά όταν η μαύρη νεολαία σκότωσε έναν, η εξουσία έψαχνε να βρει κάποιον να κρεμάσει. Όταν λυντσάρονταν ή δολοφονούνταν εν ψυχρώ μαύροι, πάντα έλεγαν: «Τα πράγματα θα καλυτερέψουν». Όταν οι λευκοί είχαν ντουφέκια στα σπίτια τους, το Σύνταγμα τους έδινε το δικαίωμα να προστατεύουν την περιουσία τους και τον εαυτό τους. Αλλά όταν οι μαύροι απλώς σκέφτονταν να πάρουν όπλα στα σπίτια τους, αυτό ήταν «απαίσιο».Πέταξα στους δημοσιογράφους κάτι που δεν το περίμεναν. Είπα πώς ο μαύρος Αμερικανός έπρεπε να πάψει να σκέφτεται όπως τον έμαθε ο λευκός – δηλαδή ότι ο μαύρος δεν είχε άλλη εναλλακτική από το να παρακαλάει για τα λεγόμενα «πολιτικά δικαιώματα». Είπα πως ο μαύρος Αμερικανός έπρεπε ν΄ αναγνωρίσει πως είχε μια γερή, ατράνταχτη υπόθεση, να σύρει τις ΗΠΑ ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών με μια επίσημη κατηγορία για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του. Κι ότι αν η Αγκόλα κι η Νότια Αφρική αποτελούσαν ένα προηγούμενο, τότε δεν ήταν εύκολο να γλυτώσουν τον έλεγχο μέσα στο ίδιο τους το έδαφος..
Όπως ήξερα από την αρχή , ο τύπος ήθελε να με κάνει να αλλάξω θέμα. Με ρώτησαν για το «Γράμμα από τη Μέκκα»-ήμουν έτοιμος να μιλήσω γι΄ αυτό:
«Ελπίζω, πώς, μια για πάντα , το προσκύνημα μου στην Ιερή Πόλη της Μέκκας επικύρωσε την αυθεντική σχέση του Μουσουλμανικού Τεμένους μας με τα 750 εκατομμύρια μουσουλμάνους του ορθόδοξου μουσουλμανικού κόσμου. Κι εγώ ξέρω, μια για πάντα , πώς, ότι όλοι οι μαύροι Αφρικανοί θεωρούν τα 22 εκατομμύρια Αμερικανούς μαύρους σαν αδέλφια χαμένα από καιρό! Μας αγαπούν! Παρακολουθούν τον αγώνα μας για ελευθερία! Ήταν τόσο ευτυχείς που άκουσαν πώς ξυπνάμε από τον μακροχρόνιο ύπνο μας – αφού η δήθεν «χριστιανική» λευκή Αμερική μας δίδαξε να ντρεπόμαστε για τ΄ αδέλφια μας και την πατρίδα μας την Αφρική!
»Ναι! Έγραψα ένα γράμμα από τη Μέκκα. Με ρωτάτε: «Δεν είπες πώς τώρα δέχεσαι τους λευκούς σαν αδελφούς;» Λοιπόν η απάντηση μου είναι πώς στο μουσουλμανικό κόσμο είδα , ένιωσα κι έγραψα πώς πλάτυνε η σκέψη μου! Καθώς έγραφα, έπαιρνα κι έδινα αληθινή, αδερφική αγάπη από πολλούς λευκούς μουσουλμάνους , που ποτέ δε σκέφτηκαν ούτε στιγμή τη φυλή ή την επιδερμίδα ενός άλλου μουσουλμάνου.
»Το προσκύνημα μου πλάτυνε την οπτική μου. Μου έδωσε την ευλογία μιας νέας ενόρασης. Σε δύο βδομάδες στην Ιερή Γη είδα ό,τι δεν είχα δει ποτέ για τριάντα εννιά χρόνια εδώ, στην Αμερική. Είδα όλες τις φυλές, όλα τα χρώματα – από γαλανομάτηδες ξανθούς μέχρι κατάμαυρους Αφρικανούς- σε πραγματική αδελφοσύνη! Ενωμένους! Να ζουν σαν ένας άνθρωπος! Ούτε υπέρ του διαχωρισμού, ούτε φιλελεύθεροι· εκείνοι δε θα μπορούσαν ούτε να τις καταλάβουν αυτές τις λέξεις.
»Στο παρελθόν, ναι , έκρινα απόλυτα όλους τους λευκούς. Ποτέ δε θα ξανακάνω το ίδιο λάθος – γιατί τώρα ξέρω πώς μερικοί λευκοί είναι αληθινά ειλικρινείς , ότι μερικοί αληθινά είναι ικανοί να αδελφώνονται μ΄ ένα μαύρο. Το αληθινό Ισλάμ μου έδειξε ότι μια μαζική καταδίκη όλων των λευκών είναι τόσο λανθασμένη όσο και όταν οι λευκοί καταδικάζουν μαζικά όλους τους μαύρους.
»Ναι, πείστηκα ότι μερικοί Αμερικανοί λευκοί θέλουν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του καλπάζοντος ρατσισμού που σπρώχνει αυτή τη χώρα στο δρόμο της καταστροφής.
»Στους Ιερούς Τόπους ήταν που άλλαξε η νοοτροπία μου, αλλά απ΄ αυτό που έζησα εκεί κι απ ΄τα δείγματα αδελφοσύνης που είδα εκεί – όχι μόνο αδελφοσύνης προς εμένα, αλλά αδελφοσύνης ανάμεσα σ΄ όλους τους ανθρώπους, κάθε εθνικότητας και χρώματος που ήταν εκεί. Και τώρα που είμαι πίσω στην Αμερική, η νοοτροπία μου σχετικά με τους λευκούς πρέπει να καθοριστεί απ΄ αυτό που εγώ κι οι μαύροι αδερφοί μου ζούμε εδώ κι απ΄ τα δείγματα αδελφοσύνης που βλέπουμε εδώ.
»Το πρόβλημα στην Αμερική είναι πώς υπάρχει μια ελάχιστη μειονότητα λευκών που θα μπορούσαν να ονομαστούν «καλοί» ή «αδελφικοί» λευκοί. Εδώ, στην Αμερική, αν εξαιρέσουμε εκείνους τους λίγους «καλούς» λευκούς, τα 22 εκατομμύρια μαύρων ανθρώπων έχουν να κάνουν με τα 150 εκατομμύρια λευκών ανθρώπων.
»Εδώ στην Αμερική, οι σπόροι του ρατσισμού είναι τόσο βαθιά ριζωμένοι σε όλους τους λευκούς, η πίστη τους πώς είναι «ανώτεροι» κατά κάποιον τρόπο είναι τόσο βαθιά ριζωμένη, που αυτά τα πράγματα βρίσκονται στο συλλογικό ασυνείδητο των λευκών. Πολλοί μάλιστα δεν έχουν συνείδηση του ίδιου τους του ρατσισμού, μέχρι να αντιμετωπίσουν κάποια δοκιμασία, και τότε ο ρατσισμός τους εκδηλώνεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
»Ακούστε: ο ρατσισμός του λευκού προς τον μαύρο εδώ, στην Αμερική, είναι αυτό που του δημιούργησε τόσα προβλήματα σ΄ όλο τον κόσμο, με μη άλλους λευκούς λαούς. Ο λευκός άνθρωπος δε μπορεί να ξεφορτωθεί το στίγμα που αισθάνεται πώς βαραίνει οποιονδήποτε δεν έχει το ίδιο χρώμα μ΄ αυτόν. Και η μη λευκοί όλου του κόσμου έχουν σιχαθεί τον συγκαταβατικό λευκό άνθρωπο! Ή εδώ, στο δυτικό ημισφαίριο: κάπου εκατό εκατομμύρια άνθρωποι αφρικανικής καταγωγής είναι διαιρεμένοι ο ένας εναντία στον άλλον, διδαγμένοι από το λευκό να μισούν και να δυσπιστούν ο ένας απέναντι στον άλλον.
Στις Δυτικές Ινδίες, την Κούβα, τη Βραζιλία, σ΄ όλη την Νότια Αμερική, την Κεντρική Αμερική! Όλες αυτές οι χώρες είναι γεμάτες ανθρώπους με αφρικανικό αίμα! Ακόμα και στην ίδια την αφρικανική ήπειρο , ο λευκός κατάφερε να διαιρέσει τον μαύρο Αφρικανό από το μελαμψό Άραβα, να διαιρέσει τον λεγόμενο «χριστιανό Αφριακανό» από τον μουσουλμάνο Αφρικανό. Μπορείτε να φανταστείτε τι θα συμβεί , αν όλοι αυτοί λαοί αφρικανικής καταγωγής συνειδητοποιήσουν ποτέ τους δεσμούς αίματος που έχουν, αν ποτέ συνειδητοποιήσουν πώς έχουν έναν κοινό στόχο, αν ποτέ ενωθούν;»
Οι δημοσιογράφοι χάρηκαν που με ξεφορτώθηκαν εκείνη τη μέρα. Νομίζω πώς οι μαύροι αδερφοί που τους είχα πρόσφατα αφήσει στην Αφρική, πίστευαν πως χειρίστηκα το θέμα καλά. Σχεδόν όλη τη νύχτα το τηλέφωνο μου χτυπούσε. Οι μαύροι αδελφοί και αδελφές μου στη Νέα Υόρκη και σε μερικές άλλες πόλεις τηλεφωνούσαν για να με συγχαρούν γι΄ αυτά που είχαν ακούσει από τις ειδήσεις του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, κι άλλοι άνθρωποι, κυρίως λευκοί, ήθελαν να μάθουν αν δεχόμουν να μιλήσω στο ένα ή στο άλλο μέρος.
Την άλλη μέρα οδηγούσα το αμάξι μου στον αυτοκινητόδρομο όταν, σ΄ ένα κόκκινο φανάρι, ένα άλλο αυτοκίνητο σταμάτησε δίπλα μου. Μια λευκή γυναίκα οδηγούσε , και στο διπλανό κάθισμα, στη δική μου πλευρά, καθόταν ένας λευκός άντρας. «Μάλκομ Χ!» μου φώναξε – κι όταν τον κοίταξα, έβγαλε το χέρι του απ΄ το αυτοκίνητο χαμογελώντας. «Θα σας πείραζε να σας σφίξει το χέρι ένας λευκός;» Φανταστείτε! Καθώς το φανάρι γινόταν πράσινο, του είπα: « Δεν με πειράζει να σφίγγω το χέρι σε ανθρώπους. Είσαστε άνθρωπος;»
1965
Πρέπει να το ομολογήσω: Οι νέγροι – οι Αφροαμερικάνοι – δεν έδειχναν καμία διάθεση να τρέξουν στα Ηνωμένα Έθνη και να ζητήσουν δικαιοσύνη εδώ στην Αμερική. Στην πραγματικότητα ήξερα από πριν πώς δεν θα το έκαναν. Ο λευκός Αμερικανός έχει κάνει τόση γερή πλύση εγκεφάλου στο μαύρο, ώστε να βλέπει τον εαυτό του μόνο σαν ένα εσωτερικό πρόβλημα «πολιτικών δικαιωμάτων» ώστε πιθανώς θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος απ΄ όσο θα ζήσω μέχρι ο νέγρος να δει ‘ότι ο αγώνας του μαύρου Αμερικανού είναι διεθνής.
Κι ήξερα ακόμα από πριν πώς οι νέγροι δεν θα έτρεχαν να μ΄ ακολουθήσουν στο ορθόδοξο Ισλάμ που μου είχε δώσει τη δυνατότητα να βλέπω πως μαύροι και λευκοί μπορούν αληθινά να είναι αδέλφια. Οι νέγροι της Αμερικής- ιδιαίτερα οι πιο ηλικιωμένοι νέγροι – είναι αμετάκλητα διαποτισμένοι από την καταπίεση του χριστιανισμού.
Έτσι, στις συγκεντρώσεις όπου καλούσα το κοινό κάθε Κυριακή απόγευμα στην πολύ γνωστή αίθουσα χορού ‘Ωντυμπον του Χάρλεμ, καθώς μιλούσα κυρίως σε μη μουσουλμανικό νέγρικο ακροατήριο, δεν αποπειράθηκα αμέσως να προβάλω την ισλαμική θρησκεία , αλλά , αντίθετα, να αγκαλιάσω όλους όσοι βρίσκονταν μπροστά μου:
«…ούτε μουσουλμάνους, ούτε χριστιανούς, ούτε καθολικούς, ούτε προτεστάντες, βαπτιστές ή μεθοδιστές, δημοκρατικούς ή ρεπουμπλικάνους , μασόνους ή ανιμιστές! Μιλάω για τους μαύρους ανθρώπους της Αμερικής και τους μαύρους ανθρώπους όλης της Γης! Γιατί συλλογικά οι μαύροι στερηθήκαμε όχι μόνο τα πολιτικά μας δικαιώματα αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα μας, το δικαίωμα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας…»
Στους δρόμους, μετά τις ομιλίες μου, στα πρόσωπα και τις φωνές των ανθρώπων που συναντούσα – ακόμα και εκείνους που μου έσφιγγαν το χέρι και μου ζητούσαν αυτόγραφο – ένιωθα την νοοτροπία «να περιμένουμε και να δούμε». Ένιωθα – και καταλάβαινα – την αβεβαιότητά τους για το που βρισκόμουν. Από τον καιρό της «απελευθέρωσης» του εμφυλίου πολέμου, ο μαύρος πέρασε πάρα πολλά άγονα μονοπάτια. Οι ηγέτες του σε πολύ μεγάλο βαθμό απέτυχαν. Ο μαύρος ήταν σημαδεμένος, ήταν προσεχτικός, ήταν φοβισμένος.
Τώρα το καταλάβαινα καλύτερα από πριν. Στους Ιερούς Τόπους , μακριά από το φυλετικό πρόβλημα της Αμερικής, ήταν η πρώτη φορά που μπόρεσα να σκεφτώ καθαρά τις βασικές διαφοροποιήσεις των λευκών της Αμερικής και πώς η συμπεριφορά τους και τα κίνητρά τους αφορούσαν και επηρέαζαν τους νέγρους. Στα τριάντα εννιά χρόνια που ζω σ΄ αυτή τη γη, στην Ιερή Πόλη της Μέκκας ήταν η πρώτη φορά που είχα βρεθεί μπροστά στον Δημιουργό των Πάντων κι είχα νιώσει ολοκληρωμένο ανθρώπινο ον.
Στη Μέκκα είχα ξανασκεφτεί ακόμα τα δώδεκα χρόνια που πέρασα με τον Ελιγιά Μουχάμμαντ, σαν να τα ΄βλεπα σε κινηματογραφική ταινία. Πιστεύω πώς είναι αδύνατο οποιοσδήποτε να συνειδητοποιήσει απόλυτα πόσο ολοκληρωτική ήταν η πίστη μου στον Ελιγιά Μουχάμμαντ. Πίστευα σ΄ αυτόν, όχι μονάχα όπως σ΄ έναν ηγέτη , με την ανθρώπινη έννοια, αλλά τον πίστευα και σαν θεϊκό ηγέτη. Πίστευα πώς δεν είχε ανθρώπινες αδυναμίες ή σφάλματα κι ότι, επομένως, δεν μπορούσε να κάνει λάθη και δεν μπορούσε να κάνει κακό. Εκεί, στην κορφή ενός λόφου του Ιερού Τόπου, συνειδητοποίησα πόσο επικίνδυνο είναι να έχει κανείς τέτοια εκτίμηση για οποιονδήποτε άνθρωπο, ιδιαίτερα το να θεωρεί κανείς κάποιον «θεόπνευστον» ή «εκλεκτό του Θεού».
Η σκέψη μου είχε πλατύνει στη Μέκκα. Στα μεγάλα γράμματα που έγραφα σε φίλους, προσπαθούσα να τους μεταδώσω το νέο μου όραμα για τον αγώνα του μαύρου Αμερικανού και για τα προβλήματά του, καθώς και την αναζήτησή μου για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.
«Βαρέθηκα την προπαγάνδα» είχα γράψει σ΄ εκείνους τους φίλους «Είμαι με τη μεριά της αλήθειας, άσχετο ποιόν ευνοεί και ποιόν καταδικάζει. Είμαι άνθρωπος πάνω απ΄ όλα και σαν τέτοιος υποστηρίζω οποιονδήποτε και οτιδήποτε την ανθρωπότητα σαν σύνολο»
Σε μεγάλο βαθμό, ο λευκός αμερικάνικός τύπος αρνιόταν να παραδεχτεί ότι τώρα προσπαθούσα να διδάξω στους νέγρους μια νέα κατεύθυνση. Καθώς το «μεγάλο καυτό καλοκαίρι» του 1964 δημιουργούνταν συνεχώς νέα επεισόδια , κατηγορούσαν αδιάκοπα εμένα ότι «ξεσήκωνα του νέγρους». Κάθε φορά που είχα μπροστά στο στόμα μου ένα μικρόφωνο του ραδιοφώνου ή της τηλεόρασης, όταν με ρωτούσαν σχετικά με την «εξέγερση των νέγρων» και την «πρόκληση βιαιοτήτων» γινόμουν έξω φρενών.
«Δε χρειάζεται κανείς να ξεσηκώσει αυτή την ωρολογιακή βόμβα που δημιουργεί η ανεργία, η κακή οικιστική κατάσταση και η άθλια εκπαίδευση που υπάρχουν ήδη στα γκέτο. Αυτή η εκρηκτική εγκληματική κατάσταση υπάρχει εδώ και τόσον καιρό ώστε δεν χρειάζεται καν φυτίλι. Ανάβει μόνη της· αυθόρμητα εκρήγνυται από μέσα…»
Μ΄ έλεγαν «ο πιο οργισμένος νέγρος της Αμερικής» . Δεν αρνιόμουν αυτή την κατηγορία. Μιλούσα ακριβώς όπως αισθανόμουν. «Πιστεύω στην οργή. Η Βίβλος λέει πώς υπάρχει και καιρός για να οργιστείς». Μ΄ έλεγαν «δάσκαλο και υποκινητή της βίας». Εγώ έλεγα ξεκάθαρα: «Αυτό είναι ψέμα. Δεν υπερασπίζομαι την ασύδοτη βία, υπερασπίζομαι τη δικαιοσύνη. Πιστεύω πώς αν οι μαύροι επιτίθενται σε λευκούς, αν οι δυνάμεις του νόμου αποδεικνύονται ανίκανες ή ακατάλληλες ή απρόθυμες να προστατέψουν εκείνους τους λευκούς από τους νέγρους αυτούς, τότε οι λευκοί θα ΄πρεπε να υπερασπιστούν και να προστατέψουν τον εαυτό τους από εκείνους τους νέγρους χρησιμοποιώντας όπλα , αν είναι απαραίτητο. Και πιστεύω πώς όταν ο νόμος αποτυγχάνει να προστατέψει τους νέγρους από τις επιθέσεις λευκών, τότε κι αυτοί οι νέγροι θα ΄πρεπε να χρησιμοποιήσουν όπλα, αν είναι απαραίτητο για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
«Ο Μάλκομ Χ υποστηρίζει τους ένοπλους νέγρους!»
Και τι κακό υπήρχε σ΄ αυτό; Θα σας πω τι κακό υπήρχε.
Ήμουν ένας μαύρος και μιλούσα για αυτοάμυνα ενάντια στο λευκό. Ο λευκός μπορεί να λυντσάρει και να καίει και να βάζει βόμβες και να δέρνει νέγρους – αυτό είναι εντάξει: «Έχετε υπομονή»… «Τα ήθη εξημερώνονται»… «Τα πράγματα βελτιώνονται…»
Λοιπόν εγώ πιστεύω ότι είναι έγκλημα κάποιος που κακοποιείται να συνεχίζει αποδέχεται την κακοποίηση χωρίς να κάνει τίποτα για ν΄ αμυνθεί. Αν έτσι ερμηνεύεται η «χριστιανική» φιλοσοφία, αν αυτό διδάσκει η φιλοσοφία του Γκάντι, τότε λοιπόν τις θεωρώ εγκληματικές φιλοσοφίες.
Σε κάθε ομιλία που έκανα προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω τη νέα μου θέση σχετικά με τους λευκούς. «Δεν μιλώ ενάντια στους ειλικρινείς, καλοπροαίρετους, καλούς λευκούς. Έμαθα ότι υπάρχουν μερικοί. Έμαθα πώς δεν είναι ρατσιστές όλοι οι λευκοί. Μιλάω κι ο αγώνας μου είναι ενάντια στους λευκούς ρατσιστές. Πιστεύω πως οι νέγροι έχουν το δικαίωμα ν΄ αγωνιστούν ενάντια σ΄ αυτούς τους ρατσιστές, με όποια μέσα είναι αναγκαία».
Όμως οι λευκοί δημοσιογράφοι επέμεναν να συνδέουν το όνομά μου με τη λέξη «βία». Αμφιβάλλω αν υπήρξε έστω και μία συνέντευξη που να μη με ρώτησαν γι΄ αυτό.
«Είμαι υπέρ της βίας, αν η μη βία σημαίνει τη διαρκή μετάθεση στο μέλλον της λύσης των προβλημάτων των μαύρων Αμερικανών – μόνο και μόνο για ν΄ αποφύγουμε τη βία. Δε συμφωνώ με τη βία , αν σημαίνει επίσης την αναβολή μιας λύσης. Για μένα η αναβολή μιας λύσης, σημαίνει ότι δεν υπάρχει λύση. Θα το πω μ΄ άλλον τρόπο: Αν χρειαστεί η βία για ν΄ αποκτήσει ο μαύρος τα ανθρώπινα δικαιώματα του σ΄ αυτή τη χώρα, είμαι οπαδός της βίας, όπως ξέρετε ότι θα ήταν οι Ιρλανδοί, οι Εβραίοι, οι Πολωνοί, αν ήταν εκείνοι αντικείμενα φριχτών διακρίσεων. Εγώ υπερασπίζω αυτό που θα υπερασπίζονταν κι εκείνοι σ΄ αυτήν την περίπτωση, κι εκείνοι θα ήταν υπέρ της βίας – αδιάφορο ποιες θα ήταν οι συνέπειες, αδιάφορο ποιος θα χτυπιόταν απ΄ τη βία»
Η λευκή κοινωνία απεχθάνεται ν΄ ακούει κάποιον, ιδιαίτερα έναν μαύρο, να μιλάει για διαιώνιση των εγκλημάτων του λευκού εις βάρος του μαύρου. Καταλάβαινα πάντα πώς αυτός ήταν ο λόγος που συχνά με αποκαλούσαν «επαναστάτη». Το λένε λες και σημαίνει πώς έχω κάνει κανένα έγκλημα.! Λοιπόν, ίσως ο μαύρος Αμερικανός χρειάζεται πραγματικά μια αληθινή επανάσταση! Στα γερμανικά η λέξη επανάσταση είναι Umwälzung. Σημαίνει απόλυτη ανατροπή , απόλυτη αλλαγή. Η ανατροπή του βασιλιά Φααρούκ στην Αίγυπτο και η ανάληψη της εξουσίας από τον πρόεδρο Νάσσερ είναι ένα παράδειγμα αληθινής επανάστασης. Σημαίνει την καταστροφή του παλιού συστήματος και την αντικατάστασή του μ΄ ένα νέο.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Αλγερινή Επανάσταση που την καθοδήγησε ο Μπεν Μπέλα. Πέταξαν έξω τους Γάλλους που ήταν εκεί πάνω από εκατό χρόνια. Λοιπόν, πώς φαίνεται κάποιος που μιλάει για τους νέγρους στην Αμερική λέγοντας πώς κάνουν «επανάσταση»; Ναι, καταδικάζει ένα σύστημα, αλλά δεν προσπαθεί να ανατρέψει το σύστημα ή να το καταστρέψει. Η λεγόμενη «εξέγερση» του νέγρου δεν είναι παρά η επιδίωξή του να γίνει δεκτός στο υπάρχον σύστημα! Μια αληθινή νέγρική εξέγερση θα μπορούσε να περιλαμβάνει ας πούμε, τον αγώνα για χωριστές μαύρες πολιτείες στο πλαίσιο αυτής της χώρας- πράγμα που το υπερασπίστηκαν πολλές ομάδες και άτομα, πολύ πριν εμφανιστεί ο Ελιγιά Μουχάμμαντ.
Όταν ο λευκός ήρθε σ΄ επαφή μ΄ αυτή τη χώρα, σίγουρα δεν έκανε επίδειξη «μη βίας». Στην πραγματικότητα, ο ίδιος ο άνθρωπος που τ΄ όνομα του συμβολίζει τη μη βία εδώ σήμερα έχει δηλώσει:
«Το έθνος μας γεννήθηκε από μια γενοκτονία, όταν ασπάστηκε το δόγμα ότι οι γνήσιοι Αμερικανοί, οι Ινδιάνοι, ήταν μια κατώτερη φυλή. Ακόμα και προτού υπάρξει μεγάλος αριθμός νέγρων στις ακτές μας, το φυλετικό μίσος είχε ήδη παραμορφώσει την αποικιακή κοινωνία. Από το δέκατο έκτο αιώνα και μετά, το αίμα κυλούσε άφθονο σε μάχες για τη φυλετική ανωτερότητα. Είμαστε ίσως το μόνο έθνος που προσπάθησε, σαν εθνική πολιτική του, να εξαφανίσει τον ιθαγενή πολιτισμό. Πολύ περισσότερο : μετατρέψαμε αυτή την τραγική εμπειρία σε ευγενή σταυροφορία. Πραγματικά ακόμα και σήμερα δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας ν΄ απορρίψει ή να νιώσει τύψεις γι΄ αυτό το επαίσχυντο επεισόδιο. Η λογοτεχνία μας, οι ταινίες μας, το θέατρο μας, το φολκλόρ μας, όλα το εκθειάζουν.
Τα παιδιά μας διδάσκονται ακόμα να σέβονται τη βία που είχε ως αποτέλεσμα από έναν ερυθρόδερμο ενός παμπάλαιοι πολιτισμού να απομείνουν λίγες κατακερματισμένες ομάδες, μαντρωμένες σε εξαθλιωμένες, ειδικές περιοχές».
«Ειρηνική συνύπαρξη»! Αυτό είναι άλλο ένα πράγμα που ο λευκός πάντα βιαζόταν να φωνάξει. Ωραία! Αλλά ποιες ήταν οι πράξεις του λευκού; Στο πέρασμά του από την ιστορία κράδαινε το έμβλημα του χριστιανισμού… κρατούντας στο άλλο του χέρι το σπαθί και το ντουφέκι.
Μπορείτε να ανατρέξετε μέχρι τις απαρχές του χριστιανισμού. Ο καθολικισμός, η γένεση του χριστιανισμού όπως τον ξέρουμε σήμερα, με την ιεραρχία του, επινοήθηκε στην Αφρική —απ’ αυτούς που η χριστιανική Εκκλησία ονομάζει «Πατέρες της ερήμου». Η χριστιανική Εκκλησία μολύνθηκε από το ρατσισμό όταν επεκτάθηκε στη λευκή Ευρώπη. Η χριστιανική Εκκλησία ξαναγύρισε στην Αφρική με το λάβαρο του σταυρού —κατακτώντας, σκοτώνοντας, ξεζουμίζοντας, λεηλατώντας, βιάζοντας, τρομοκρατώντας, δέρνοντας— και διδάσκοντας τη λευκή ανωτερότητα. Έτσι, ο λευκός κατέκτησε την ηγετική του θέση στον κόσμο — με τη χρήση ωμής βίας. Κι ήταν απόλυτα ανεπαρκής πνευματικά. Η ιστορία της ανθρωπότητας δείχνει ότι, σε κάθε εποχή, το αληθινό κριτήριο για έναν ηγέτη είναι πνευματικό. Οι άνθρωποι προσελκύονται από το πνεύμα. Με τη δύναμη οι άνθρωποι εξαναγκάζονται. Η αγάπη γεννιέται από το πνεύμα. Από τη δύναμη δημιουργείται μονάχα ο φόβος.
Μάλκομ Χ, αυτοβιογραφία από τον Άλεξ Χάλεϋ, Κουκίδα (Απόσπασμα)
Όπως ήξερα από την αρχή , ο τύπος ήθελε να με κάνει να αλλάξω θέμα. Με ρώτησαν για το «Γράμμα από τη Μέκκα»-ήμουν έτοιμος να μιλήσω γι΄ αυτό:
«Ελπίζω, πώς, μια για πάντα , το προσκύνημα μου στην Ιερή Πόλη της Μέκκας επικύρωσε την αυθεντική σχέση του Μουσουλμανικού Τεμένους μας με τα 750 εκατομμύρια μουσουλμάνους του ορθόδοξου μουσουλμανικού κόσμου. Κι εγώ ξέρω, μια για πάντα , πώς, ότι όλοι οι μαύροι Αφρικανοί θεωρούν τα 22 εκατομμύρια Αμερικανούς μαύρους σαν αδέλφια χαμένα από καιρό! Μας αγαπούν! Παρακολουθούν τον αγώνα μας για ελευθερία! Ήταν τόσο ευτυχείς που άκουσαν πώς ξυπνάμε από τον μακροχρόνιο ύπνο μας – αφού η δήθεν «χριστιανική» λευκή Αμερική μας δίδαξε να ντρεπόμαστε για τ΄ αδέλφια μας και την πατρίδα μας την Αφρική!
»Ναι! Έγραψα ένα γράμμα από τη Μέκκα. Με ρωτάτε: «Δεν είπες πώς τώρα δέχεσαι τους λευκούς σαν αδελφούς;» Λοιπόν η απάντηση μου είναι πώς στο μουσουλμανικό κόσμο είδα , ένιωσα κι έγραψα πώς πλάτυνε η σκέψη μου! Καθώς έγραφα, έπαιρνα κι έδινα αληθινή, αδερφική αγάπη από πολλούς λευκούς μουσουλμάνους , που ποτέ δε σκέφτηκαν ούτε στιγμή τη φυλή ή την επιδερμίδα ενός άλλου μουσουλμάνου.
»Το προσκύνημα μου πλάτυνε την οπτική μου. Μου έδωσε την ευλογία μιας νέας ενόρασης. Σε δύο βδομάδες στην Ιερή Γη είδα ό,τι δεν είχα δει ποτέ για τριάντα εννιά χρόνια εδώ, στην Αμερική. Είδα όλες τις φυλές, όλα τα χρώματα – από γαλανομάτηδες ξανθούς μέχρι κατάμαυρους Αφρικανούς- σε πραγματική αδελφοσύνη! Ενωμένους! Να ζουν σαν ένας άνθρωπος! Ούτε υπέρ του διαχωρισμού, ούτε φιλελεύθεροι· εκείνοι δε θα μπορούσαν ούτε να τις καταλάβουν αυτές τις λέξεις.
»Στο παρελθόν, ναι , έκρινα απόλυτα όλους τους λευκούς. Ποτέ δε θα ξανακάνω το ίδιο λάθος – γιατί τώρα ξέρω πώς μερικοί λευκοί είναι αληθινά ειλικρινείς , ότι μερικοί αληθινά είναι ικανοί να αδελφώνονται μ΄ ένα μαύρο. Το αληθινό Ισλάμ μου έδειξε ότι μια μαζική καταδίκη όλων των λευκών είναι τόσο λανθασμένη όσο και όταν οι λευκοί καταδικάζουν μαζικά όλους τους μαύρους.
»Ναι, πείστηκα ότι μερικοί Αμερικανοί λευκοί θέλουν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του καλπάζοντος ρατσισμού που σπρώχνει αυτή τη χώρα στο δρόμο της καταστροφής.
»Στους Ιερούς Τόπους ήταν που άλλαξε η νοοτροπία μου, αλλά απ΄ αυτό που έζησα εκεί κι απ ΄τα δείγματα αδελφοσύνης που είδα εκεί – όχι μόνο αδελφοσύνης προς εμένα, αλλά αδελφοσύνης ανάμεσα σ΄ όλους τους ανθρώπους, κάθε εθνικότητας και χρώματος που ήταν εκεί. Και τώρα που είμαι πίσω στην Αμερική, η νοοτροπία μου σχετικά με τους λευκούς πρέπει να καθοριστεί απ΄ αυτό που εγώ κι οι μαύροι αδερφοί μου ζούμε εδώ κι απ΄ τα δείγματα αδελφοσύνης που βλέπουμε εδώ.
»Το πρόβλημα στην Αμερική είναι πώς υπάρχει μια ελάχιστη μειονότητα λευκών που θα μπορούσαν να ονομαστούν «καλοί» ή «αδελφικοί» λευκοί. Εδώ, στην Αμερική, αν εξαιρέσουμε εκείνους τους λίγους «καλούς» λευκούς, τα 22 εκατομμύρια μαύρων ανθρώπων έχουν να κάνουν με τα 150 εκατομμύρια λευκών ανθρώπων.
»Εδώ στην Αμερική, οι σπόροι του ρατσισμού είναι τόσο βαθιά ριζωμένοι σε όλους τους λευκούς, η πίστη τους πώς είναι «ανώτεροι» κατά κάποιον τρόπο είναι τόσο βαθιά ριζωμένη, που αυτά τα πράγματα βρίσκονται στο συλλογικό ασυνείδητο των λευκών. Πολλοί μάλιστα δεν έχουν συνείδηση του ίδιου τους του ρατσισμού, μέχρι να αντιμετωπίσουν κάποια δοκιμασία, και τότε ο ρατσισμός τους εκδηλώνεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
»Ακούστε: ο ρατσισμός του λευκού προς τον μαύρο εδώ, στην Αμερική, είναι αυτό που του δημιούργησε τόσα προβλήματα σ΄ όλο τον κόσμο, με μη άλλους λευκούς λαούς. Ο λευκός άνθρωπος δε μπορεί να ξεφορτωθεί το στίγμα που αισθάνεται πώς βαραίνει οποιονδήποτε δεν έχει το ίδιο χρώμα μ΄ αυτόν. Και η μη λευκοί όλου του κόσμου έχουν σιχαθεί τον συγκαταβατικό λευκό άνθρωπο! Ή εδώ, στο δυτικό ημισφαίριο: κάπου εκατό εκατομμύρια άνθρωποι αφρικανικής καταγωγής είναι διαιρεμένοι ο ένας εναντία στον άλλον, διδαγμένοι από το λευκό να μισούν και να δυσπιστούν ο ένας απέναντι στον άλλον.
Στις Δυτικές Ινδίες, την Κούβα, τη Βραζιλία, σ΄ όλη την Νότια Αμερική, την Κεντρική Αμερική! Όλες αυτές οι χώρες είναι γεμάτες ανθρώπους με αφρικανικό αίμα! Ακόμα και στην ίδια την αφρικανική ήπειρο , ο λευκός κατάφερε να διαιρέσει τον μαύρο Αφρικανό από το μελαμψό Άραβα, να διαιρέσει τον λεγόμενο «χριστιανό Αφριακανό» από τον μουσουλμάνο Αφρικανό. Μπορείτε να φανταστείτε τι θα συμβεί , αν όλοι αυτοί λαοί αφρικανικής καταγωγής συνειδητοποιήσουν ποτέ τους δεσμούς αίματος που έχουν, αν ποτέ συνειδητοποιήσουν πώς έχουν έναν κοινό στόχο, αν ποτέ ενωθούν;»
Οι δημοσιογράφοι χάρηκαν που με ξεφορτώθηκαν εκείνη τη μέρα. Νομίζω πώς οι μαύροι αδερφοί που τους είχα πρόσφατα αφήσει στην Αφρική, πίστευαν πως χειρίστηκα το θέμα καλά. Σχεδόν όλη τη νύχτα το τηλέφωνο μου χτυπούσε. Οι μαύροι αδελφοί και αδελφές μου στη Νέα Υόρκη και σε μερικές άλλες πόλεις τηλεφωνούσαν για να με συγχαρούν γι΄ αυτά που είχαν ακούσει από τις ειδήσεις του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, κι άλλοι άνθρωποι, κυρίως λευκοί, ήθελαν να μάθουν αν δεχόμουν να μιλήσω στο ένα ή στο άλλο μέρος.
Την άλλη μέρα οδηγούσα το αμάξι μου στον αυτοκινητόδρομο όταν, σ΄ ένα κόκκινο φανάρι, ένα άλλο αυτοκίνητο σταμάτησε δίπλα μου. Μια λευκή γυναίκα οδηγούσε , και στο διπλανό κάθισμα, στη δική μου πλευρά, καθόταν ένας λευκός άντρας. «Μάλκομ Χ!» μου φώναξε – κι όταν τον κοίταξα, έβγαλε το χέρι του απ΄ το αυτοκίνητο χαμογελώντας. «Θα σας πείραζε να σας σφίξει το χέρι ένας λευκός;» Φανταστείτε! Καθώς το φανάρι γινόταν πράσινο, του είπα: « Δεν με πειράζει να σφίγγω το χέρι σε ανθρώπους. Είσαστε άνθρωπος;»
1965
Πρέπει να το ομολογήσω: Οι νέγροι – οι Αφροαμερικάνοι – δεν έδειχναν καμία διάθεση να τρέξουν στα Ηνωμένα Έθνη και να ζητήσουν δικαιοσύνη εδώ στην Αμερική. Στην πραγματικότητα ήξερα από πριν πώς δεν θα το έκαναν. Ο λευκός Αμερικανός έχει κάνει τόση γερή πλύση εγκεφάλου στο μαύρο, ώστε να βλέπει τον εαυτό του μόνο σαν ένα εσωτερικό πρόβλημα «πολιτικών δικαιωμάτων» ώστε πιθανώς θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος απ΄ όσο θα ζήσω μέχρι ο νέγρος να δει ‘ότι ο αγώνας του μαύρου Αμερικανού είναι διεθνής.
Κι ήξερα ακόμα από πριν πώς οι νέγροι δεν θα έτρεχαν να μ΄ ακολουθήσουν στο ορθόδοξο Ισλάμ που μου είχε δώσει τη δυνατότητα να βλέπω πως μαύροι και λευκοί μπορούν αληθινά να είναι αδέλφια. Οι νέγροι της Αμερικής- ιδιαίτερα οι πιο ηλικιωμένοι νέγροι – είναι αμετάκλητα διαποτισμένοι από την καταπίεση του χριστιανισμού.
Έτσι, στις συγκεντρώσεις όπου καλούσα το κοινό κάθε Κυριακή απόγευμα στην πολύ γνωστή αίθουσα χορού ‘Ωντυμπον του Χάρλεμ, καθώς μιλούσα κυρίως σε μη μουσουλμανικό νέγρικο ακροατήριο, δεν αποπειράθηκα αμέσως να προβάλω την ισλαμική θρησκεία , αλλά , αντίθετα, να αγκαλιάσω όλους όσοι βρίσκονταν μπροστά μου:
«…ούτε μουσουλμάνους, ούτε χριστιανούς, ούτε καθολικούς, ούτε προτεστάντες, βαπτιστές ή μεθοδιστές, δημοκρατικούς ή ρεπουμπλικάνους , μασόνους ή ανιμιστές! Μιλάω για τους μαύρους ανθρώπους της Αμερικής και τους μαύρους ανθρώπους όλης της Γης! Γιατί συλλογικά οι μαύροι στερηθήκαμε όχι μόνο τα πολιτικά μας δικαιώματα αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα μας, το δικαίωμα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας…»
Στους δρόμους, μετά τις ομιλίες μου, στα πρόσωπα και τις φωνές των ανθρώπων που συναντούσα – ακόμα και εκείνους που μου έσφιγγαν το χέρι και μου ζητούσαν αυτόγραφο – ένιωθα την νοοτροπία «να περιμένουμε και να δούμε». Ένιωθα – και καταλάβαινα – την αβεβαιότητά τους για το που βρισκόμουν. Από τον καιρό της «απελευθέρωσης» του εμφυλίου πολέμου, ο μαύρος πέρασε πάρα πολλά άγονα μονοπάτια. Οι ηγέτες του σε πολύ μεγάλο βαθμό απέτυχαν. Ο μαύρος ήταν σημαδεμένος, ήταν προσεχτικός, ήταν φοβισμένος.
Τώρα το καταλάβαινα καλύτερα από πριν. Στους Ιερούς Τόπους , μακριά από το φυλετικό πρόβλημα της Αμερικής, ήταν η πρώτη φορά που μπόρεσα να σκεφτώ καθαρά τις βασικές διαφοροποιήσεις των λευκών της Αμερικής και πώς η συμπεριφορά τους και τα κίνητρά τους αφορούσαν και επηρέαζαν τους νέγρους. Στα τριάντα εννιά χρόνια που ζω σ΄ αυτή τη γη, στην Ιερή Πόλη της Μέκκας ήταν η πρώτη φορά που είχα βρεθεί μπροστά στον Δημιουργό των Πάντων κι είχα νιώσει ολοκληρωμένο ανθρώπινο ον.
Στη Μέκκα είχα ξανασκεφτεί ακόμα τα δώδεκα χρόνια που πέρασα με τον Ελιγιά Μουχάμμαντ, σαν να τα ΄βλεπα σε κινηματογραφική ταινία. Πιστεύω πώς είναι αδύνατο οποιοσδήποτε να συνειδητοποιήσει απόλυτα πόσο ολοκληρωτική ήταν η πίστη μου στον Ελιγιά Μουχάμμαντ. Πίστευα σ΄ αυτόν, όχι μονάχα όπως σ΄ έναν ηγέτη , με την ανθρώπινη έννοια, αλλά τον πίστευα και σαν θεϊκό ηγέτη. Πίστευα πώς δεν είχε ανθρώπινες αδυναμίες ή σφάλματα κι ότι, επομένως, δεν μπορούσε να κάνει λάθη και δεν μπορούσε να κάνει κακό. Εκεί, στην κορφή ενός λόφου του Ιερού Τόπου, συνειδητοποίησα πόσο επικίνδυνο είναι να έχει κανείς τέτοια εκτίμηση για οποιονδήποτε άνθρωπο, ιδιαίτερα το να θεωρεί κανείς κάποιον «θεόπνευστον» ή «εκλεκτό του Θεού».
Η σκέψη μου είχε πλατύνει στη Μέκκα. Στα μεγάλα γράμματα που έγραφα σε φίλους, προσπαθούσα να τους μεταδώσω το νέο μου όραμα για τον αγώνα του μαύρου Αμερικανού και για τα προβλήματά του, καθώς και την αναζήτησή μου για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.
«Βαρέθηκα την προπαγάνδα» είχα γράψει σ΄ εκείνους τους φίλους «Είμαι με τη μεριά της αλήθειας, άσχετο ποιόν ευνοεί και ποιόν καταδικάζει. Είμαι άνθρωπος πάνω απ΄ όλα και σαν τέτοιος υποστηρίζω οποιονδήποτε και οτιδήποτε την ανθρωπότητα σαν σύνολο»
Σε μεγάλο βαθμό, ο λευκός αμερικάνικός τύπος αρνιόταν να παραδεχτεί ότι τώρα προσπαθούσα να διδάξω στους νέγρους μια νέα κατεύθυνση. Καθώς το «μεγάλο καυτό καλοκαίρι» του 1964 δημιουργούνταν συνεχώς νέα επεισόδια , κατηγορούσαν αδιάκοπα εμένα ότι «ξεσήκωνα του νέγρους». Κάθε φορά που είχα μπροστά στο στόμα μου ένα μικρόφωνο του ραδιοφώνου ή της τηλεόρασης, όταν με ρωτούσαν σχετικά με την «εξέγερση των νέγρων» και την «πρόκληση βιαιοτήτων» γινόμουν έξω φρενών.
«Δε χρειάζεται κανείς να ξεσηκώσει αυτή την ωρολογιακή βόμβα που δημιουργεί η ανεργία, η κακή οικιστική κατάσταση και η άθλια εκπαίδευση που υπάρχουν ήδη στα γκέτο. Αυτή η εκρηκτική εγκληματική κατάσταση υπάρχει εδώ και τόσον καιρό ώστε δεν χρειάζεται καν φυτίλι. Ανάβει μόνη της· αυθόρμητα εκρήγνυται από μέσα…»
Μ΄ έλεγαν «ο πιο οργισμένος νέγρος της Αμερικής» . Δεν αρνιόμουν αυτή την κατηγορία. Μιλούσα ακριβώς όπως αισθανόμουν. «Πιστεύω στην οργή. Η Βίβλος λέει πώς υπάρχει και καιρός για να οργιστείς». Μ΄ έλεγαν «δάσκαλο και υποκινητή της βίας». Εγώ έλεγα ξεκάθαρα: «Αυτό είναι ψέμα. Δεν υπερασπίζομαι την ασύδοτη βία, υπερασπίζομαι τη δικαιοσύνη. Πιστεύω πώς αν οι μαύροι επιτίθενται σε λευκούς, αν οι δυνάμεις του νόμου αποδεικνύονται ανίκανες ή ακατάλληλες ή απρόθυμες να προστατέψουν εκείνους τους λευκούς από τους νέγρους αυτούς, τότε οι λευκοί θα ΄πρεπε να υπερασπιστούν και να προστατέψουν τον εαυτό τους από εκείνους τους νέγρους χρησιμοποιώντας όπλα , αν είναι απαραίτητο. Και πιστεύω πώς όταν ο νόμος αποτυγχάνει να προστατέψει τους νέγρους από τις επιθέσεις λευκών, τότε κι αυτοί οι νέγροι θα ΄πρεπε να χρησιμοποιήσουν όπλα, αν είναι απαραίτητο για να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
«Ο Μάλκομ Χ υποστηρίζει τους ένοπλους νέγρους!»
Και τι κακό υπήρχε σ΄ αυτό; Θα σας πω τι κακό υπήρχε.
Ήμουν ένας μαύρος και μιλούσα για αυτοάμυνα ενάντια στο λευκό. Ο λευκός μπορεί να λυντσάρει και να καίει και να βάζει βόμβες και να δέρνει νέγρους – αυτό είναι εντάξει: «Έχετε υπομονή»… «Τα ήθη εξημερώνονται»… «Τα πράγματα βελτιώνονται…»
Λοιπόν εγώ πιστεύω ότι είναι έγκλημα κάποιος που κακοποιείται να συνεχίζει αποδέχεται την κακοποίηση χωρίς να κάνει τίποτα για ν΄ αμυνθεί. Αν έτσι ερμηνεύεται η «χριστιανική» φιλοσοφία, αν αυτό διδάσκει η φιλοσοφία του Γκάντι, τότε λοιπόν τις θεωρώ εγκληματικές φιλοσοφίες.
Σε κάθε ομιλία που έκανα προσπαθούσα να ξεκαθαρίσω τη νέα μου θέση σχετικά με τους λευκούς. «Δεν μιλώ ενάντια στους ειλικρινείς, καλοπροαίρετους, καλούς λευκούς. Έμαθα ότι υπάρχουν μερικοί. Έμαθα πώς δεν είναι ρατσιστές όλοι οι λευκοί. Μιλάω κι ο αγώνας μου είναι ενάντια στους λευκούς ρατσιστές. Πιστεύω πως οι νέγροι έχουν το δικαίωμα ν΄ αγωνιστούν ενάντια σ΄ αυτούς τους ρατσιστές, με όποια μέσα είναι αναγκαία».
Όμως οι λευκοί δημοσιογράφοι επέμεναν να συνδέουν το όνομά μου με τη λέξη «βία». Αμφιβάλλω αν υπήρξε έστω και μία συνέντευξη που να μη με ρώτησαν γι΄ αυτό.
«Είμαι υπέρ της βίας, αν η μη βία σημαίνει τη διαρκή μετάθεση στο μέλλον της λύσης των προβλημάτων των μαύρων Αμερικανών – μόνο και μόνο για ν΄ αποφύγουμε τη βία. Δε συμφωνώ με τη βία , αν σημαίνει επίσης την αναβολή μιας λύσης. Για μένα η αναβολή μιας λύσης, σημαίνει ότι δεν υπάρχει λύση. Θα το πω μ΄ άλλον τρόπο: Αν χρειαστεί η βία για ν΄ αποκτήσει ο μαύρος τα ανθρώπινα δικαιώματα του σ΄ αυτή τη χώρα, είμαι οπαδός της βίας, όπως ξέρετε ότι θα ήταν οι Ιρλανδοί, οι Εβραίοι, οι Πολωνοί, αν ήταν εκείνοι αντικείμενα φριχτών διακρίσεων. Εγώ υπερασπίζω αυτό που θα υπερασπίζονταν κι εκείνοι σ΄ αυτήν την περίπτωση, κι εκείνοι θα ήταν υπέρ της βίας – αδιάφορο ποιες θα ήταν οι συνέπειες, αδιάφορο ποιος θα χτυπιόταν απ΄ τη βία»
Η λευκή κοινωνία απεχθάνεται ν΄ ακούει κάποιον, ιδιαίτερα έναν μαύρο, να μιλάει για διαιώνιση των εγκλημάτων του λευκού εις βάρος του μαύρου. Καταλάβαινα πάντα πώς αυτός ήταν ο λόγος που συχνά με αποκαλούσαν «επαναστάτη». Το λένε λες και σημαίνει πώς έχω κάνει κανένα έγκλημα.! Λοιπόν, ίσως ο μαύρος Αμερικανός χρειάζεται πραγματικά μια αληθινή επανάσταση! Στα γερμανικά η λέξη επανάσταση είναι Umwälzung. Σημαίνει απόλυτη ανατροπή , απόλυτη αλλαγή. Η ανατροπή του βασιλιά Φααρούκ στην Αίγυπτο και η ανάληψη της εξουσίας από τον πρόεδρο Νάσσερ είναι ένα παράδειγμα αληθινής επανάστασης. Σημαίνει την καταστροφή του παλιού συστήματος και την αντικατάστασή του μ΄ ένα νέο.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Αλγερινή Επανάσταση που την καθοδήγησε ο Μπεν Μπέλα. Πέταξαν έξω τους Γάλλους που ήταν εκεί πάνω από εκατό χρόνια. Λοιπόν, πώς φαίνεται κάποιος που μιλάει για τους νέγρους στην Αμερική λέγοντας πώς κάνουν «επανάσταση»; Ναι, καταδικάζει ένα σύστημα, αλλά δεν προσπαθεί να ανατρέψει το σύστημα ή να το καταστρέψει. Η λεγόμενη «εξέγερση» του νέγρου δεν είναι παρά η επιδίωξή του να γίνει δεκτός στο υπάρχον σύστημα! Μια αληθινή νέγρική εξέγερση θα μπορούσε να περιλαμβάνει ας πούμε, τον αγώνα για χωριστές μαύρες πολιτείες στο πλαίσιο αυτής της χώρας- πράγμα που το υπερασπίστηκαν πολλές ομάδες και άτομα, πολύ πριν εμφανιστεί ο Ελιγιά Μουχάμμαντ.
Όταν ο λευκός ήρθε σ΄ επαφή μ΄ αυτή τη χώρα, σίγουρα δεν έκανε επίδειξη «μη βίας». Στην πραγματικότητα, ο ίδιος ο άνθρωπος που τ΄ όνομα του συμβολίζει τη μη βία εδώ σήμερα έχει δηλώσει:
«Το έθνος μας γεννήθηκε από μια γενοκτονία, όταν ασπάστηκε το δόγμα ότι οι γνήσιοι Αμερικανοί, οι Ινδιάνοι, ήταν μια κατώτερη φυλή. Ακόμα και προτού υπάρξει μεγάλος αριθμός νέγρων στις ακτές μας, το φυλετικό μίσος είχε ήδη παραμορφώσει την αποικιακή κοινωνία. Από το δέκατο έκτο αιώνα και μετά, το αίμα κυλούσε άφθονο σε μάχες για τη φυλετική ανωτερότητα. Είμαστε ίσως το μόνο έθνος που προσπάθησε, σαν εθνική πολιτική του, να εξαφανίσει τον ιθαγενή πολιτισμό. Πολύ περισσότερο : μετατρέψαμε αυτή την τραγική εμπειρία σε ευγενή σταυροφορία. Πραγματικά ακόμα και σήμερα δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας ν΄ απορρίψει ή να νιώσει τύψεις γι΄ αυτό το επαίσχυντο επεισόδιο. Η λογοτεχνία μας, οι ταινίες μας, το θέατρο μας, το φολκλόρ μας, όλα το εκθειάζουν.
Τα παιδιά μας διδάσκονται ακόμα να σέβονται τη βία που είχε ως αποτέλεσμα από έναν ερυθρόδερμο ενός παμπάλαιοι πολιτισμού να απομείνουν λίγες κατακερματισμένες ομάδες, μαντρωμένες σε εξαθλιωμένες, ειδικές περιοχές».
«Ειρηνική συνύπαρξη»! Αυτό είναι άλλο ένα πράγμα που ο λευκός πάντα βιαζόταν να φωνάξει. Ωραία! Αλλά ποιες ήταν οι πράξεις του λευκού; Στο πέρασμά του από την ιστορία κράδαινε το έμβλημα του χριστιανισμού… κρατούντας στο άλλο του χέρι το σπαθί και το ντουφέκι.
Μπορείτε να ανατρέξετε μέχρι τις απαρχές του χριστιανισμού. Ο καθολικισμός, η γένεση του χριστιανισμού όπως τον ξέρουμε σήμερα, με την ιεραρχία του, επινοήθηκε στην Αφρική —απ’ αυτούς που η χριστιανική Εκκλησία ονομάζει «Πατέρες της ερήμου». Η χριστιανική Εκκλησία μολύνθηκε από το ρατσισμό όταν επεκτάθηκε στη λευκή Ευρώπη. Η χριστιανική Εκκλησία ξαναγύρισε στην Αφρική με το λάβαρο του σταυρού —κατακτώντας, σκοτώνοντας, ξεζουμίζοντας, λεηλατώντας, βιάζοντας, τρομοκρατώντας, δέρνοντας— και διδάσκοντας τη λευκή ανωτερότητα. Έτσι, ο λευκός κατέκτησε την ηγετική του θέση στον κόσμο — με τη χρήση ωμής βίας. Κι ήταν απόλυτα ανεπαρκής πνευματικά. Η ιστορία της ανθρωπότητας δείχνει ότι, σε κάθε εποχή, το αληθινό κριτήριο για έναν ηγέτη είναι πνευματικό. Οι άνθρωποι προσελκύονται από το πνεύμα. Με τη δύναμη οι άνθρωποι εξαναγκάζονται. Η αγάπη γεννιέται από το πνεύμα. Από τη δύναμη δημιουργείται μονάχα ο φόβος.
Μάλκομ Χ, αυτοβιογραφία από τον Άλεξ Χάλεϋ, Κουκίδα (Απόσπασμα)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου